Đất nước Syria đang chứng kiến ​​một khoảnh khắc lịch sử tốt đẹp, một kỷ nguyên thay đổi mà người dân Syria đang mong đợi được thiết lập một nước tự do, bình đẳng, pháp quyền và dân chủ. Toàn dân Syria mang tâm trạng nô nức như một phái viên Syria đã mô tả: “Chúng tôi sẽ chung tay nỗ lực tái thiết đất nước, tái thiết những gì đã bị phá hủy và tái thiết tương lai, một tương lai tốt đẹp hơn cho toàn dân Syria”.

Sự kết thúc đột ngột của gia đình trị al-Assad kéo dài 53 năm phủ một lớp mây mù đen tối lên đất nước Syria và làm nghẹt thở cho an ninh của các nước Hồi Giáo trong vùng Trung Đông.Sự nô nức của toàn dân Syria đồng cảm với sự vui mừng của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã lên tiếng bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria và LHQ đang làm việc và sẽ có một tuyên bố chung cho Syria trong những ngày tới.
Hơn thế nữa, các nhánh quân nổi dậy đã nhanh chóng bỏ quyền lợi phe nhóm của mình qua một bên, nhanh chóng cử ra ông Mohammed al- Bashir đại diện làm Thủ Tướng Tạm Thời để đối phó với những rối răm quốc nội và quốc tế đến ngày 01/03/2025.

Trên truyền hình hàng đoàn người Syria chạy loạn chiến tranh nay đã bồng bế nhau vượt mốc biên giới từ các quốc gia lân cận tìm về cố hương thân yêu… Chiến tranh đã chấm dứt trên Syria khi Bashar al-Assad bỏ trốn qua Nga xin tị nạn. Thì tiếp theo là tiếng bom của Hoa Kỳ, Do Thái và Thổ Nhĩ Kỳ thi nhau trút xuống trên đất Syria. Nội chiến đã chấm dứt, nhưng ngoại chiến thì chưa – vì đâu?

Đối với Mỹ:

Cuộc không kích của Hoa Kỳ bằng máy bay chiến lược B-52, tiêm kích F-15 trút 85 phi vụ xuống dãi đất miền trung Syria vào các mục tiêu liên quân để ý tới đó là Nhà Nước Hồi giáo (IS/Islamic State) ở miền trung Syria.

Theo Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Blinken cho biết vào thứ Hai (09/12) rằng: IS sẽ lợi dụng giai đoạn này để tái lập lực lượng ở Syria. Blinken nói thêm rằng những tuyên bố của các nhà lãnh đạo quân nổi dậy về việc xây dựng nền lãnh đạo toàn diện được hoan nghênh, nhưng quan trọng chờ xem cách họ thực hiện như thế nào? “Lịch sử đã cho thấy những khoảnh khắc hứa hẹn có thể nhanh chóng biến thành xung đột và bạo lực như thế nào rồi. IS sẽ cố gắng xử dụng giai đoạn này để tái lập lực lượng, xây dựng nơi trú ẩn an toàn”.

Bộ Trưởng Quốc Phòng Lloyd Austin cho biết trên website của Bộ Quốc Phòng rằng: Các cuộc không kích của Hoa Kỳ ở Syria do lực lượng Bộ Tư Lệnh Trung Ương Hoa Kỳ thực hiện bao gồm hơn 75 mục tiêu tại bảy cơ sở do các nhóm liên kết chặt chẽ với Lực lượng Quds của Iran. Những toạ độ không kích gồm các trung tâm chỉ huy và kiểm soát, các cơ sở tình báo và các cơ sở lưu trữ vũ khí của các lực lượng phiến quân do Iran hỗ trợ và xử dụng để tấn công lực lượng Hoa Kỳ và đồng minh” và ông Austin cho biết: “Đây là khởi đầu cho phản ứng của chúng tôi [Mỹ]” và “Nó sẽ được tiếp tục vào những thời điểm và địa điểm mà chúng tôi lựa chọn thích ứng”.

Tổng Thống Joe Biden trong bài phát biểu trên truyền hình từ Toà bạch Ốc cho biết sự sụp đổ của al-Assad dưới tay các phe nổi dậy trong đó quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) là chính. Đó là cơ hội để người dân Syria “xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước đáng tự hào của họ”. Nhưng “Đây cũng là khoảnh khắc rủi ro và bất ổn. Khi tất cả chúng ta chuyển sang câu hỏi về những gì sẽ xảy ra tiếp theo, Hoa Kỳ sẽ làm việc với các đối tượng và các bên liên quan ở Syria để giúp họ thoát khỏi rủi ro”.

Tất cả ba nhân vật quan trọng của chính quyền Hoa Kỳ tuyên bố như vậy thì tỏ ra họ không tin tưởng vào vị Thủ Tướng Lâm Thời Mohammed al-Bashir hiện nay vì ông từ một tổ chức Hayat Tahrir al-Sham (HTS) mà Mỹ liệt vào quân khủng bố. Và Hoa Kỳ đang nhìn xem ông Bashir sẽ hành động ra sao?

Trong khi đó, Tổng Thống Đắc Cử Donald Trump đã có quyết định dứt khoát, quay lưng mặc kệ Syria như ông đã viết trên Truth Social “Hoa Kỳ không liên quan gì tới nó. Đây không phải là cuộc chiến của chúng ta. Hãy để nó diễn ra. Đừng liên quan”.

Sự thật là Hoa kỳ đã quan tâm rất nhiều và tốn kém không biết bao nhiêu công sức để chống khủng bố từ mấy chục năm nay, mà sào huyệt của khủng bố thường phát xuất từ các vùng đất Hồi Giáo ở Trung Đông trong đó Syria là một.

Do Thái tại sao có đến 350 phi vụ thả bom xuống Syria?

Do Thái cho biết sẽ tiếp tục các cuộc không kích vào các địa điểm cất dấu vũ khí của chế độ cũ (Asaad). Các cuộc không kích của Do Thái được bắt đầu tối Thứ Hai tại một vị trí phòng không gần hải cảng Latakia. Do Thái đã phá hủy các địa điểm quân sự quan trọng nhất ở Syria gồm các phi trường, kho vũ khí, các trạm radar, trạm tín hiệu quân sự và nhiều kho đạn trong 48 giờ qua. Gần 80% khả năng quân sự của Syria bị phá huỷ bằng 350 cuộc không kích kể từ khi chế độ Assad sụp đổ. 

Không những Do Thái xử dụng không quân, mà Bộ Trưởng Quốc Phòng Do Thái Katz cho biết đây là một “biện pháp tạm thời” có điều động xe tăng, bộ binh lấn vào vùng đệm bên ngoài Cao Nguyên Golan do Do Thái chiếm đóng và tiến vào các vị trí quân sự cũ của Syria trên Núi Hermon.

Mục đích của Do Thái là sợ những vũ khí tối tân trong đó có bom hoá học của Syria lọt vào tay phiến quân Hezbollah và các nhóm khủng bố khác, nên Do Thái “tiên hạ thủ vi cường”. Ngoài ra Do Thái cũng thừa cơ hội này nới rộng thêm diện tích bên cạnh đồi Golan mà họ đã tạm chiếm.

Thổ Nhĩ Kỳ không kích Syria vì lý do gì?

Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố sẽ không chấp nhận PKK (Đảng Lao Động người Kurd (PKK), là một nhóm ly khai người Kurd theo chủ nghĩa Marx-Lenin được thành lập vào năm 1978 với mục tiêu tạo ra một Kurdistan thống nhất, độc lập. Nhóm này có mục tiêu giành quyền kiểm soát các khu vực người Kurd ở Iran, Iraq, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Nhà Nước Hồi Giáo (IS) được hưởng lợi từ tình hình lộn xôn ở Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nhấn mạnh rằng “Thổ Nhĩ Kỳ không có hứng thú mở rộng phạm vi hoạt động sang Syria. Thổ Nhĩ Kỳ không để mắt đến lãnh thổ của bất kỳ quốc gia nào khác” – “Mục đích duy nhất cho các hoạt động xuyên biên giới của chúng tôi là cứu quê hương khỏi các cuộc tấn công khủng bố” ám chỉ đến các cuộc đột kích nhằm vào người Kurd lãnh đạo, có trụ sở tại đông bắc Syria.

Rõ ràng ba nước Mỹ, Do Thái và Thổ Nhĩ Kỳ không kích trên đất Syria mấy ngày qua với những mục đích khác nhau, không biết rồi đây Thủ Tướng Tạm Thời Bashir có đủ bản lãnh lèo lái con thuyền vượt qua những cơn sóng gió để đưa dân tộc Syria đến bến bờ tự do hay không? Hay bị những thế lực ngoại bang phá vỡ cuộc cách mạng tại Syria và tiếp tục chìm đắm trong ngọn lửa chiến tranh!

Hoa Kỳ, ngày 11 tháng 12 năm 2024

Lê Hoành Sơn