Khi nhắc đến những cái tên gốc Việt rạng danh trên thế giới, Jane Luu (Lưu Lệ Hằng) là cái tên không thể bỏ qua.
Là người phụ nữ đầu tiên trên thế giới nhận được Giải thưởng Cavry trong lĩnh vực vật lý thiên văn (được coi là giải Nobel vật lý thiên văn), Giáo sư Hằng đã góp phần phát hiện ra 31 tiểu hành tinh. Sau khi khám phá ra Vành đai Kuiper, tên của bà được cả thế giới biết đến – khu vực chứa hàng trăm triệu vật thể hình bánh vòng, điều này đã thay đổi cách các nhà thiên văn học nhận định lịch sử của hệ mặt trời.
Giáo sư Lưu Lệ Hằng quê gốc ở Hải Phòng nhưng sinh năm 1963 tại Sài Gòn, cùng cha mẹ sang Mỹ định cư năm 1975. Năm 1984, bà theo học tại Đại học Stanford và nhiều trường vật lý danh tiếng khác; nhận bằng thạc sĩ ở Viện Berkeley tại Đại học California, và bằng tiến sĩ vật lý thiên văn của Viện Công nghệ Massachusetts năm 1990. Trong chuyến thăm Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực, Lưu Lệ Hằng đã chứng kiến những hình ảnh mà tàu vũ trụ Voyager truyền về từ Sao Hỏa và Sao Thổ. Lệ Hằng quyết định dấn thân vào lĩnh vực thiên văn học từ đó.
Giáo sư Lưu Lệ Hằng quê gốc ở Hải Phòng nhưng sinh năm 1963 tại Sài Gòn, cùng cha mẹ sang Mỹ định cư năm 1975. Năm 1984, bà theo học tại Đại học Stanford và nhiều trường vật lý danh tiếng khác; nhận bằng thạc sĩ ở Viện Berkeley tại Đại học California, và bằng tiến sĩ vật lý thiên văn của Viện Công nghệ Massachusetts năm 1990. Trong chuyến thăm Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực, Lưu Lệ Hằng đã chứng kiến những hình ảnh mà tàu vũ trụ Voyager truyền về từ Sao Hỏa và Sao Thổ. Lệ Hằng quyết định dấn thân vào lĩnh vực thiên văn học từ đó.
Không ai có thể dễ dàng lên đến đỉnh vinh quang, và Lệ Hằng cũng không ngoại lệ.
Theo giáo sư, trở ngại lớn nhất mà cô gặp phải trong sự nghiệp khoa học của mình là sự nghi ngờ và phân biệt đối xử đối với những phụ nữ làm khoa học. “Tôi chỉ có thể làm hết sức mình và bỏ qua sự kỳ thị hay khinh thường của một số người. Nếu bạn nghĩ về sự kỳ thị của người khác, bạn sẽ không thành công”, nữ giáo sư bộc bạch.
Trong chuyến thăm Việt Nam năm 2015, giáo sư đã chia sẻ với các nhà khoa học tương lai: “Khoa học thường tiến theo con đường không ai đoán trước được! Đôi khi nó được hướng dẫn bởi một lý thuyết nào đó, nhưng đôi khi lý thuyết đó có thể sai, chẳng hạn như trường hợp về Sao Diêm Vương. Hay hoàn toàn không có một lý thuyết nào hướng dẫn về nó, giống như vành đai Kuiper.
Vì vậy, điều quan trọng nhất cần nhớ ở đây là: nếu chúng ta tò mò về điều gì đó nhưng chưa tìm được câu trả lời thỏa đáng, chúng ta hãy tự mình tiến hành một số quan sát hoặc thí nghiệm mà không cần ai phải đốc thúc, nhắc nhở. Hỡi các bạn, hãy kiên nhẫn vì câu trả lời thường rất khó tìm, nếu không, người khác sẽ tìm thấy nó trước mình. Cuối cùng, bạn phải giữ cho đôi mắt và trái tim của bạn rộng mở, bởi vì bạn không bao giờ biết những gì bạn sẽ thấy ngày mai. “
Jane Lưu (tên tiếng Anh Jane X. Luu, tên tiếng Việt Lưu Lệ Hằng[1][2]) là một nhà thiên văn học người Mỹ gốc Việt sinh năm 1963[2]. Năm 1992, sau nhiều năm tìm kiếm, bà cùng đồng nghiệp và là thầy hướng dẫn David Jewitt đã khám phá ra vật thể đầu tiên trong vành đai Kuiper.[2] Nhờ những nghiên cứu sau đó về vành đai Kuiper mà hai người cùng với Michael E. Brown đã được trao giải thưởng Kavli năm 2012 của Na Uy trong lĩnh vực thiên văn vật lý.[3] Hai người cũng được trao giải Shaw năm 2012 về lĩnh vực thiên văn học. Từ năm 1994, bà là giảng sư khoa thiên văn học tại Đại học Harvard, là một đại học danh tiếng ở Hoa Kỳ và hiện làm việc tại Phòng thí nghiệm Lincoln tại Viện Công nghệ Massachusetts, một viện đại học danh tiếng khác.
Lưu Lệ Hằng sinh năm 1963 ở miền nam Việt Nam, lớn lên tại Sài Gòn. Cha bà là một thông dịch viên làm việc cho quân đội Hoa Kỳ. Ông đã dạy bà học tiếng Pháp khi còn nhỏ và nó trở thành nền tảng cho việc học tiếng Anh của bà sau này.[2]
Trong sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, Lưu cùng gia đình di tản ra khỏi Việt Nam và tị nạn vào Hoa Kỳ. Sau khi ở trại tị nạn khoảng một tháng rưỡi, bà cùng gia đình đã đến tiểu bang Kentucky do họ có một vài người họ hàng ở đó. Trong chuyến thăm Jet Propulsion Laboratory đã thúc đẩy bà quyết định chọn ngành thiên văn học cho nghề nghiệp của mình.[4] bà thi đậu vào Viện Đại học Stanford và tốt nghiệp cử nhân vật lý năm 1984.[5]