1) Putin nói đề xuất của châu Phi có thể là cơ sở cho hòa bình ở Ukraine
Vladimir Putin phỏng vấn truyền hình Nga
Tổng thống Nga, Vladimir Putin đã nói rằng một sáng kiến do các nhà lãnh đạo châu Phi đưa ra có thể là cơ sở cho hòa bình trong cuộc chiến của Nga-Ukraine. Theo đó, đề xuất đưa ra một loạt các bước để xoa dịu xung đột, bao gồm việc:
– Nga rút quân,
– Nga loại bỏ vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga khỏi Belarus,
– Đình chỉ lệnh bắt giữ của Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) đối với Vladimir Putin. Và
– Nới lỏng các biện pháp trừng phạt kinh tế của Tây Phương đối với Nga. Tổng thống Zelensky đã bác bỏ ý tưởng về thỏa thuận ngừng bắn, cho rằng điều này sẽ khiến Moscow kiểm soát gần 1/5 đất nước của ông và cho lực lượng Nga thời gian để tập hợp lại tấn công Ukraine.
Reference: Putin says African proposal could be basis for peace in Ukraine.
2) Nga tuyên bố ngăn chặn cuộc tấn công của Ukraine vào các tàu hải quân ở Biển Đen
Chiến hạm Nga bị Drone bắn hạ trên Biển Đen
Ukraine đã dùng 3 máy bay không người lái (drone) tấn công hai tàu hải quân trên Biển Đen (Black Sea) của Nga cách Sevastopol 340 kilomet về phía tây nam đã bị Nga phá hủy. Nga cho biết họ sẽ coi bất kỳ tàu nào rời hoặc vào các cảng của Ukraine là mục tiêu tấn công hợp lệ sau khi thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine đã hết thời hạn vào tháng trước. Trước đây, Ukraine đã sử dụng drone để nhắm vào căn cứ hải quân của Nga ở Crimea và phá cầu Kerch mà Nga đã xây dựng nối từ đất liền ở Nga qua bán bán đảo Crimea.
Reference: Russia says thwarts Ukrainian attack on its Black Sea navy ships – TASS.
3) Nga tấn công vào hải cảng Odesa, khiến Ukraine và Romania bất bình
Nga đã sử dụng drone để tấn công các nơi chứa đựng ngũ cốc ở phía nam gần khu vực Odessa. Theo đó, cảng ngũ cốc Izmail, một hải cảng nội địa bắc qua sông Danube từ Romania là mục tiêu chính của cuộc tấn công bằng drone của Moscow. Cuộc tấn công này đã gây thiệt hại khoảng 40,000 tấn ngũ cốc, vốn dành để đưa đến các quốc gia châu Phi, Trung Cộng và Israel.
Reference: Russia targets Odesa port, angering Ukraine and nearby Romania.
4) Ukraine tiếp tục tấn công vào Moscow và vùng biên giới
Cảnh tượng Ukraine tấn công vào Moscow bằng Drone (Ảnh AP)
Hôm Chủ Nhật, Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công bằng drone làm hư hại hai tòa nhà văn phòng cách Điện Kremlin vài cây số. Bộ Quốc phòng Nga cho biết Ukraine đã sử dụng 3 drone để tấn công vào thành phố. Lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ một drone ở Odintsovo trong khu vực xung quanh Moscow, trong khi hai chiếc khác lao xuống khu thương mại của thủ đô Nga.
Reference: AP Ukraine again reported bringing war deep into Russia with attacks on Moscow and border region.
5) Pháo binh Ukraine tiêu diệt súng siêu hạng nặng của Nga
Súng pháo binh siêu hạng 2S7 Pion của Nga (Ảnh: internet)
Pháo binh Ukraine được cho là đã phá hủy giàn pháo siêu hạng nặng 2S7 Pion của Nga, gần Makiivka. Đây là một trong những khẩu pháo của Nga có hỏa lực mạnh nhất thế giớ. 2S7 Pion là pháo tự hành lớn nhất có thể chuyên chở tới 4 quả đạn nguyên tử 203 mm và tiêu diệt mục tiêu ở xa 37.5 km. Mục đích chính của pháo tự hành này là trấn áp hậu phương địch, phá hủy các cơ sở và vũ khí hạt nhân đặc biệt quan trọng ở độ sâu tới 50 km.
Reference: Defence Blog, Ukrainian artillery blow up Russian super-heavy gun.
6) Ukraine dùng hỏa tiễn Bắc Hàn để tấn công vị trí của Nga
Các đội pháo binh Ukraine đã sử dụng hệ thống hỏa tiễn Grad thời Liên Xô do Bắc Hàn sản xuất nhằm vào các vị trí của Nga. Các binh sĩ Ukraine cho biết các hỏa tiễn này tịch thu được từ một con tàu của một quốc gia “thân thiện” trước khi được chuyển đến. Ukraine từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết. Các chuyên gia cho rằng rất khó có thể Bắc Hàn sẽ trực tiếp cung cấp đạn dược cho Ukraine vì Bình Nhưỡng đã ủng hộ cuộc xâm lược toàn diện của Nga một cách tích cực. Trước đó, phía Mỹ cho biết Bắc Hàn đã ngụy trang các chuyến hàng là đến Trung Đông và Bắc Phi, cáo buộc nhà nước Bắc Hàn cung cấp vũ khí hạng nặng và hỏa tiễn cho lính đánh thuê Wagner để sử dụng trong cuộc xâm lược Ukraine vào năm ngoái. Phía Nam Hàn yêu cầu Bắc Hàn “ngay lập tức” chấm dứt mọi hoạt động bán vũ khí. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nam Hàn, Jeon Ha-kyu nhấn mạnh rằng các giao dịch vũ khí của Bắc Hàn bị “cấm theo các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc”.
Reference: FT, Ukraine fires North Korean rockets to blast Russian positions. Và Seoul demands North Korea stop arms sales after its rockets show up in Ukraine.
7) Ukraine bắt đầu đàm phán với Mỹ về bảo đảm an ninh
Ukraine đã bắt đầu đàm phán với Hoa Kỳ vào thứ Năm, ngày 3/08 về một thỏa thuận song phương nhằm bảo đảm an ninh cho Ukraine
Ukraine sẽ bắt đầu tham vấn với Mỹ trong tuần này về việc bảo đảm an ninh cho Ukraine trong khi chờ hoàn tất tiến trình gia nhập NATO. Các cuộc đàm phán về bảo đảm an ninh với Mỹ là bước tiếp theo các cam kết do Nhóm 7 nước (G7) đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Lithuania hồi đầu tháng Bảy này nhằm xây dựng và tôn trọng các bảo đảm an ninh. Ngoài ra, một số quốc gia đang chuẩn bị gặp nhau ở Ả Rập Saudi để thảo luận về kế hoạch hòa bình của Zelenskiy đối với Ukraine, dựa trên sự ra đi của tất cả quân đội Nga.
Reference: Reuters, Ukraine to start talks with US on security guarantees.
8) Saudi Arabia tổ chức hội nghị vì hòa bình cho Ukraine
Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (hình Twitter của Zelensky trước đây)
Trong hai ngày 05-06/08/2023, khoảng 30 quốc gia, trong đó có Trung Cộng họp tại Jeddah (Thủ đô Ả Rập Xê Út/Saudi Arabia) để thảo luận về một kế hoạch hòa bình cho Ukraine, căn cứ vào đề xuất 10 điểm của Tổng Thống Ukraine để chấm dứt chiến tranh. Nga không được mời tham dự cuộc họp nảy, trong lúc có bốn thành viên khác trong khối BRICS và nhiều quốc gia đang trỗi dậy đều nhận lời mời của chính quyền Riyadh.
Saudi Arabia chưa chính thức thông báo danh sách khách mời và chỉ cho biết rằng có nhiều “cố vấn về an ninh”. Ông Lý Huy (Li Hui), đặc sứ Trung Cộng về Ukraine, đến dự hội nghị. Hãng tin chính thức SPA của Saudi Arabia ghi nhận hội nghị Jeddah cho thấy Riyadh sẵn sàng “đảm nhiệm vai trò trung gian tìm kiếm hòa bình một cách lâu bền” cho Ukraine.
Tổng thống Ukraine Zelensky hoan nghênh nỗ lực ngoại giao của Saudi Arabia, một quốc gia “gần gũi” với Nga và có quan hệ thân thiện với Ukraine. Tháng 05/2023, ông Zelensky đã được Riyadh mời phát biểu trực tiếp tại hội nghị Liên Đoàn Ả Rập. Vậy chính quyền Ukraine có thể kỳ vọng gì ở hội nghị lần này sau cuộc họp quốc tế hồi tháng 6/2023 ở Copenhagen về một kế hoạch hòa bình cho Ukraine.
Phát biểu cách hai ngày, trước các đại diện ngoại giao quốc tế tại Ukraine, TT Zelensky đã nói rõ ông chờ đợi cuộc họp mở ra tại Saudi Arabia hôm nay là tiền đề cho một hội nghị thực thụ về hòa bình tại Ukraine vào mùa Thu sắp tới. Cũng nhân dịp này, tổng thống Ukraine đã nhắc lại lập trường và những điều kiện để khởi động đàm phán vãn hồi hòa bình trên quê hương ông.
Ukraine đề nghị một kế hoạch hòa bình gồm 10 điểm. Đòi hỏi quan trọng nhất của kế hoạch này liên quan đến sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, kể cả đối với vùng Crimea đã bị sáp nhập vào Nga năm 2014. Tổng thống Zelensky cũng đòi quân Nga phải rút toàn bộ khỏi lãnh thổ Ukraine. Đây là một phương án mà Nga không “mảy may tính đến”, như chính Putin đã nhắc lại cách nay vài hôm. Đến nay, Nga chủ trương đàm phán trên cơ sở Ukraine phải chịu mất 20% lãnh thổ, có nghĩa là toàn bộ vùng Donbass ở miền đông Ukraine cũng như là bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập năm 2014.
Cả Ukraine lẫn Nga cùng cương quyết giữ vững lập trường. Trong điều kiện đó, một số nhà quan sát cho rằng khó để Saudi Arabia đóng vai trò trung gian. Tìm kiếm một thỏa hiệp giữa Nga với Ukraine hiện tại là nhiệm vụ bất khả thi. Dù vậy việc tổ chức hội nghị vãn hồi hòa bình cho Ukraine đã là một thắng lợi ngoại giao đối với vương quốc dầu hỏa Saudi Arabia. Đó cũng là một thắng lợi của cá nhân hoàng thái từ Mohammed Bin Salman, người có triển vọng lên lãnh đạo đất nước này trong tương lai không xa..