Tưởng Nhớ Thiếu Tướng Trần Bá Di (mất ngày 23/3/2018)
Cựu Thiếu Tướng Trần Bá Di, nguyên Tư Lệnh Sư Đoàn 9 Bộ Binh Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà; nguyên Tư Lệnh Phó Quân Đoàn 4, Nguyên Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung. Ông là một trong những vị tướng sau cùng rời khỏi Viet Nam sau khi bị Việt cộng cầm tù hơn 17 năm la động khổ sai, từ trần ngày 23 tháng 3 năm 2018 tại TP Orlando, tiểu bang Florida, Hoa Kỳ, hưởng thọ 88 tuổi.
Thiếu Tướng Trần Bá Di sinh ngày 20.7.(1931) trùng hợp với ngày Hiệp Định Genève ra đời 20.7 (1954), chia đôi đất nước Việt Nam (chỉ có khác năm). Tướng Di vốn sinh trưởng trong cái nôi thân yêu của Miền Tây gạo trắng nước trong – tỉnh Mỹ Tho (Định Tường), học Trung Học Le Myre de Vilers (Nguyễn Đình Chiểu sau này) và Lycée Chasseloups Laubat – Sài Gòn (sau đổi là trường Jean Jacques Rousseau và Lê Quý Đôn) tốt nghiệp Tú Tài toàn phần và tình nguyện vào trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam (Đà Lạt) lúc 20 tuổi..
Sau khi tốt nghiệp Khóa 5 Hoàng Diệu – Trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt (sau này đổi là Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam tại Đà Lạt), tháng 5 năm 1952. Thiếu Úy Di được về phục vụ tại Tiểu Đoan 61 Việt Nam, đồn trú ở Đức Hòa (sau này thuộc tỉnh Hậu Nghĩa).
Từ năm 1953 đến giữa năm 1956 với các chức vụ Chi Khu Trưởng – Chi Khu Chợ Gạo – Mỹ Tho và là Tiểu Đoàn Trưởng TĐ 582 thuộc Trung Đoàn Địa Phương 134, kiêm Tiểu Khu Trưởng Tiểu Khu Gò Công.
Thiếu Tướng Trần Bá Di là một trong bốn vị Tướng sau cùng của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa mà bọn tà quyền cộng sản Việt Nam đã thả sau 17 năm giam cầm trong lao tù khổ sai. Nói đến Thiếu Tướng Trần Bá Di, những người đã từng biết ông, ai cũng thương mến và ca ngợi đức tánh xuề xòa, chân thật, bình dị, hết lòng với anh em nhưng rất kiên cường, bất khuất trước địch quân của ông.
Xuất thân trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam (Đà Lạt) khoá 5, ông làm Tỉnh Trưởng Cần Thơ từ năm 1962 đến 1964. Sau đó, ông đi tu nghiệp tại Hoa Kỳ và trở về làm Phó Tư Lệnh Sư Đoàn 9. Sau Tết Mậu Thân, ông được vinh thăng làm Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn IV.
Năm 1970, ông lại trở về Sư Đoàn 9 Bộ Binh với chức vụ Tư Lệnh Sư Đoàn. Cho đến năm 1974, trước khi đổi về Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung và làm Chỉ Huy Trưởng đến ngày mất nước, ông phụ trách Tư Lệnh Phó Quân Đoàn 4/ Quân Khu 4.
Dưới quyền lãnh đạo của ông, Sư Đoàn 9 BB đã mang lại rất nhiều chiến công hiển hách cho quân sử của QLVNCH và cho lịch sử của dân tộc Việt Nam trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược thô bạo của bọn cộng sản Bắc Việt.
Đặc biệt, Tết Mậu Thân 1968, bọn cộng phỉ tràn ngập tỉnh Vĩnh Long. Trung Đoàn Trưởng Trung Đoàn 15 Trần Văn Thì vắng mặt trong lúc Trung Tá Tỉnh Trưởng Huỳnh Ngọc Điệp bị thương mấy ngày trước Tết và Đại Tá Dương Hiếu Nghĩa tân Tỉnh Trưởng còn đang trên dường chưa đến nơi nhậm chức được.
Thời gian này Thiếu Tướng Trần Bá Di làm Tư Lệnh Phó Sư Đoàn 9 BB, ông đã đơn thân độc mã dùng trực thăng đáp xuống giữa vòng lửa đạn tự tay xách theo một máy truyền tin PRC 25 mà không có người lính hay tùy viên cận vệ nào đi theo tháp tùng cả, để điều động các đơn vị phản công và giải cứu Vĩnh Long, trong đó có Tiểu Đoàn 2, Trung Đoàn 15 từ Măng Thít kéo về, tiếp tục kháng cự cho đến khi bọn cộng phỉ thất bại phải rút lui.
Là một vị trí chiến lược rất quan trọng, tỉnh Vĩnh Long nối liền Sa Đéc với Bắc Mỹ Thuận. Nếu chiếm được Vĩnh Long, bọn cộng quân sẽ chiếm được Mỹ Tho, Long An, cắt đứt đường tiếp viện từ miền Tây và sẽ tiến chiếm dễ dàng Saigon và Bộ Tổng Tham Mưụ. Do đó, giữ được tỉnh Vĩnh Long, ông đã tạo nên chiến công oanh liệt. Thời gian không lâu sau ông được vinh thăng Chuẩn Tướng.
Cuối năm 1970, Sư Đoàn 9 BB là Sư Đoàn BB đầu tiên hành quân lưu động khắp Vùng 4, không còn lãnh trách nhiệm bảo vệ lãnh thổ Khu 41 Chiến Thuật (gồm các tỉnh Long Xuyên, Sa Đéc, Vĩnh Long, Vĩnh Bình). Do đó, Trung Đoàn 14 thuộc Sư Đoàn 9 BB được điều động xuống quận Kiên Long, tỉnh Chương Thiện là vùng trách niệm của Sư Đoàn 21 Bộ Binh để ngăn chặn ý đồ xâm nhập vùng đồng bằng Cửu Long, triệt tiêu đường vận chuyển của bọn cộng phỉ.
Năm 1973, một lần nữa, Trung Đoàn 14 – Sư Đoàn 9 BB đã tạo nên chiến công hiển hách, đánh tan tác một trung đoàn công trường 9 của bọn cộng phỉ tại Đồng Tháp Mười thuộc tỉnh Kiến Phong cũ, tịch thu một số lượng lớn vũ khí và lương thực lúa gạo của chúng.
Chiến thắng oanh liệt này đã khiến Tổng Thống Việt Nam Cộng Hòa cùng Bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH phải đáp trực thăng xuống tận trận địa để thị sát chiến trường và xem xét chiến lợi phẩm do các chiến sĩ Sư Đoàn 9 Bộ Binh mang về.
Năm 1970, thừa lệnh Bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH, Tướng Trần Bá Di chỉ huy Sư Đoàn 9 Bộ Binh đã vượt biên giới, tấn công tận sào huyệt của lũ thổ phỉ việt cộng ở Mật Khu Ba Thu trên lãnh thổ Cambodia, tạo an ninh cho suốt vùng lãnh thổ hai bên bờ biên giới từ Rạch Giá, Hà Tiên, Châu Đốc, Kiến Phong đến Kiến Tường nối tiếp với Quân Đoàn 3, Vùng 3 Chiến Thuật Việt Nam Cộng Hòa.
Từ đó, Sư Đoàn 9 Bộ Binh được mệnh danh Sư Đoàn Mũi Tên Thép. Các chiến sĩ Sư đoàn 9 Bộ Binh được mang dây biểu chương màu Tam Hợp Bảo Quốc. Năm 1971, Trung Đoàn 16 Bộ Binh của Sư Đoàn 9 Bộ Binh đã ổn định vùng Thất Sơn Châu Đốc, Trung Đoàn 15 Bộ Binh đã đánh đuổi lũ thổ phỉ việt cộng, tái lập an ninh cho vùng Ba Hòn gồm Hòn Đất, Hòn Me, Hòn Sóc. Mùa hè đỏ lửa 1972, Trung Đoàn 15 – Sư Đoàn 9 Bộ Binh là một trong những lực lượng giải tỏa chiến trận tử thủ An Lộc.
Những ngày cuối tháng 4 năm 1975, Thiếu Tướng Trần Bá Di trong chức vụ Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung. Ông ở lại tử thủ đơn vị, chống lại sự xâm nhập của bọn cộng phỉ xâm lược từ hướng Hậu Nghĩa cho đến những giây phút cuối cùng.
Mặc dù dưới tay là những tân binh quân dịch không có kinh nghiệm chiến trường nhưng ông vẫn chỉ huy tài giỏi bảo vệ được đơn vị, không cho bọn cộng phỉ xâm nhập Trung Tâm và bắn hạ được 4 chiến xa của bọn cộng quân.
Là Tư Lệnh của một Sư Đoàn đã mang về rất nhiều chiến công lừng lẫy, Thiếu Tướng Trần Bá Di luôn sát cánh cùng các chiến hữu trên khắp các mặt trận và hài hòa với anh em trong mọi hoàn cảnh. Ông thường xuyên ngồi trực thăng thị sát các mặt trận để quan sát và điều động các đơn vị thuộc Sư Đoàn.
Phi công trực thăng nghe nói phải lái cho Tướng Di là điều ngao ngán bởi vì mỗi ngày ông chỉ mang theo một gói bắp nấu hoặc bánh mì để bay trực thăng không biết mệt. Ông đã xin Đại Tướng Tổng Tham Mưu Trưởng để được huấn luyện và cấp phát bằng lái trực thăng, phòng ngừa trường hợp người phi công mỏi mệt, ông sẽ tự tay lái.
Vì sự can đảm và bền bỉ này của Tướng Di, nên đã nhiều lần bọn cộng phỉ đã tìm cách mưu sát ông; như có lần chúng cho gài chất nổ ở bãi đáp trực thăng Núi Sam, Châu Đốc năm 1970, một lần khác trực thăng của ông bị chúng bắn sẻ phải đáp khẩn cấp giữa đồng ruộng vùng Đức Tôn, Sa Đéc, nhưng nhờ ơn trên ông đã an toàn.
Năm 1971, ông làm Trưởng Đoàn hướng dẫn một phái đoàn gồm 37 quân nhân VNCH các cấp xuất sắc, thăm viếng Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) thời gian một tuần lễ.
Tướng Trần Bá Di được trao tặng Huy Chương: Đệ Tam Đẳng Bảo Quốc Huân Chương, và một số huy chương quân sự, dân sự khác.
Sau khi Quốc Gia Việt Nam Cộng Hòa mất vào tay bọn cộng sản bắc việt xâm lược ngày 30 tháng 4, Tướng Trần Bá Di bị bọn VC bắt đi lưu đày lao động khổ sai từ Nam ra Bắc qua các trại giam: Cần Thơ (Quân Lao cũ), Hốc Môn, Yên Bái, Hà Tây, Nam Hà… mãi đến năm 1992 ông mới được trả tự do.
Trong lao tù khổ sai của bọn cộng sản, Thiếu TướngTrần Bá Di nổi tiếng là một tù nhân không khuất phục cộng sản, xứng danh là Vị Tư Lệnh của Sư Đoàn 9 Mũi Tên Thép. Ông chống đối lao động khổ sai, không nói chuyện với lũ quản giáo, quản chế vô học, vô văn hóa.
Bọn quản giáo vô văn hóa và vô học thức nếu muốn nói chuyện với ông phải từ cấp Trưởng Trại trở lên. Ông cũng tuyệt đối không bao giờ ca hát nhạc của bọn cộng phỉ dù bị bắt buộc. Ông đã giữ đúng tư cách anh hùng và cương trực của một Vị Tướng Anh Hùng của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.
Nhắc đến Thiếu Tướng Trần Bá Di, không ai không cảm mến con người rất mộc mạc, bình dị, hòa đồng với thuộc cấp, chân thật với đồng đội như ông. Thiếu Tướng Trần Bá Di là một trong các vị Tướng trong sạch, đáng kính mến của miền Nam Việt Nam, là niềm hãnh diện cao quý của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.
Ngày 30 tháng 4 năm 1993, Ông xuất cảnh, đoàn tụ với gia đình tại Orlando, Florida.
Tại Hoa Kỳ, Thiếu Tướng Trần Bá Di cũng đã trải qua nhiều công việc để mưu sinh; trong đó, có nghề đẩy xe thùng đi bán kem (cà rem).
Ngày 23 tháng 3 năm 2018, Thiếu Tướng Trần Bá Di từ trần tại Florida; trong nỗi tiếc thương vô vàn và niềm kính trọng của những Chiến Sĩ Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa cũng như gia đình và thân hữu ! Ông hưởng thọ 88 tuổi.
(Sài Gòn trong tôi/ Hong Tran/ Nguyễn Phúc An Sơn t/h)