Những tràng pháo tay vang dài. Những khán giả ngồi kín các hàng ghế, người đến muộn không còn chỗ phải đứng dọc lối đi nhưng vẫn ở lại đến cuối chương trình dài hơn 3 tiếng đồng hồ. Những lời khen “Hay lắm!” là nhận xét chung của những người có mặt trong khán phòng hội trường nhật báo Người Việt vào tối thứ Bảy tuần qua, ngày 2 tháng Hai, 2019 sau khi được thưởng thức một không gian nghệ thuật tuyệt vời với nhiều cảm xúc. Có sự lạc quan, hy vọng vào ngày mai tươi sáng hơn, thúc giục lòng người bỏ những bon chen, ích kỷ, để sẵn sàng dấn thân tham gia những công tác xã hội, phục vụ cho cộng đồng. Có sự phóng khoáng, bay bổng của hoài niệm về tình yêu. Có sự chìm lắng suy tư và chiêm nghiệm về cuộc sống, về những đớn đau của thân phận những người con Việt Nam, qua những ca khúc “để đời” của những nhạc sĩ Du Ca, với chủ đề “Nhạc Quê Hương & Tình Ca Ban Mê” do Đoàn Du Ca Nam California tổ chức. 



Chương trình có sự hội ngộ của ba nhạc sĩ đều có mối duyên gắn bó với Ban Mê Thuột và có nhiều đóng góp cho phong trào Du Ca Việt Nam. Ba nhạc sĩ hiện đang sống tại ba nơi khác nhau cùng hội ngộ với nhau trong đêm nhạc, gồm nhạc sĩ nhà thơ Phan Ni Tấn từ Canada, nhạc sĩ Nguyễn Quyết Thắng từ Hòa Lan, và nhạc sĩ Nguyễn Đình Hiếu sống tại Nam California. Cùng những tiếng hát của Nga Mi (Nam Cali), Đồng Thảo (SanJose), Thu Hằng (Chatsworth), Doãn Hương (Netherland), Thu Phong (Nebraska), Huy Đốc (Nebraska), Kim Oanh & Hoàng Minh Châu (Seattle); các ca viên của Đoàn Du Ca Nam Cali, em Mê Linh, Ban Tam Ca 3 H, Nguyễn Hoàng Hà, Bùi Quỳnh Giao, Phạm Ngọc Thảo, các tiếng hát của các em lớp Việt ngữ Viện Việt Học, các em Hướng Đạo Sinh Liên Đoàn Hướng Việt. 

Các nhạc sĩ Du Ca gồm Doãn Hưng, Trí, Khánh đệm đàn guitar và mandolin để làm đẹp thêm cho các tiếng hát và ba MC điều hợp chương trình gồm Trưởng Thiên Hương (Liên Đoàn Hướng Việt Nam Cali), MC Bùi Đường (Nam Cali), MC Vũ Bình (Canada). 



Mở đầu đêm nhạc, các ca viên của Đoàn Du Ca Nam California dưới sự bắt nhịp của Ca Trưởng Bùi Quỳnh Giao cùng hát vang ca khúc “Đoàn Ta Ra Đi” của cố nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, là một đoàn hiệu của Du Ca, nói lên được tinh thần dấn thân, không trở ngại nào làm chùn chân, không nguy hiểm nào làm ngăn chặn được ý chí của những người Du Ca Việt Nam.

Sau phần hát mở đầu, lời khai mạc và cảm tạ của ban tổ chức, MC Thiên Hương đã giới thiệu rất súc tích đôi nét về ba nhạc sĩ đến các khán giả để họ hiểu hơn về ba nhân vật chính của buổi diễn.




“Nhạc sĩ nhà thơ Phan Ni Tấn sinh năm 1948 tại Cần Giuộc, nhưng tuổi thơ lớn lên ở Ban Mê Thuột. Ông theo học trường Đại Học Khoa Học Sài Gòn và trường Quốc Gia Âm Nhạc và Kịch Nghệ. Ông tốt nghiệp trường Sĩ Quan Bộ Binh Thủ Đức tháng 1 năm 1970 và chính thức phục vụ Quân Lực VNCH tại Pleiku năm 1971. Tham gia Phong Trào Du Ca năm 1967. Bắt đầu sáng tác từ đó. Sau sự kiện 30/4/1975, ông bị đi tù cộng sản tại trại cải huấn Ban Mê Thuột và đã vượt ngục thành công. Vợ ông tên Khiêm, là người Rạch Giá. Thời gian sau 1975, như những người trốn chạy khỏi ách cộng sản, ông đã chạy về Sài Gòn kiếm sống và kiếm đường vượt biên. Phan Ni Tấn vượt biên đến Thái Lan cuối tháng 11, 1979 rồi đến định cư tại Toronto, Canada. Ông là một nhạc sĩ tích cực trong giai đoạn đầu của phong trào Hưng Ca Việt Nam tại hải ngoại, giữ vai trò Phó Chủ Tịch Nội Vụ Du Ca tại Toronto.



“Ông cũng cộng tác với nhiều báo chí tại hải ngoại như Văn, Văn Học, Nhân Văn, Làng Văn, Phố Văn, Hợp Lưu, Hồn Việt, Văn Nghệ, Văn Phong, Diễn Đàn Tự Do, Phụ Nữ Diễn Đàn, Saigon Times. Khi viết bút ký, ông sử dụng bút danh Nhị Đuông, Ngoan Lão.

“Nhạc Sĩ Nguyễn Quyết Thắng sinh năm 1949 tại Hà Nội. Di cư vào Nam năm 1954. Từng sống qua nhiều địa phương Quảng Trị, Tuy Hòa, Nha Trang, Thủ Đức, Sài Gòn, Ban Mê Thuột.

“Ông từng tham gia Hướng Đạo, Gia Đình Phật Tử… là một người dạn dĩ, hoạt bát, yêu tha nhân, phục vụ cộng đồng. Ông sinh hoạt văn nghệ từ năm 1963. Ông gia nhập Đoàn Thanh Ca Tác Động, Phong Trào Du Ca. Ông thành lập toán Du Ca Lòng Mẹ ở Ban Mê Thuộc với 15 thành viên. Chị Minh Chiến, tức vợ ông sau này, đã sát cánh với ông trong các sinh hoạt trong thời gian nói trên. Ngoài ra, ông còn lập đoàn Ấu Thiếu Nhi Việt Nam với tổng số khoảng 200 trẻ em Việt Nam từ 5 đến 12 tuổi, hướng dẫn các em sinh hoạt du ca theo phương pháp của Hướng Đạo. Trong Đại Hội Du Ca lần thứ nhất ở Sài Gòn vào năm 1967, ông đã đoạt giải nhất sáng tác ca khúc tại chổ với nhạc phẩm Máu Tim Này Cho Ai 
“Ông gia nhập quân đội năm 1968. Sau đó ông bị thương và giải ngũ vào năm 1971.
“Ông vượt biên và cư ngụ tại Hòa Lan năm 1981. Ông là đàn anh, huynh trưởng Du Ca, hướng dẫn, dìu dắt Du Ca Nam California.

Đoàn Du Ca Nam California dưới sự bắt nhịp của ca trưởng Bùi Quỳnh Giao. (Băng Huyền/ Viễn Đông)

“Nhạc sĩ Nguyễn Đình Hiếu sinh ngày 3 tháng 2 năm 1955 tại Huế. Vì bố ông là công chức chính phủ nên phải theo các nhiệm sở ở các tỉnh xa, nên vợ con cũng phải đi theo, khi thì ở Huế, khi ở Kontum, khi ở Ban Mê Thuột, Sài Gòn.

“Thời niên thiếu và thanh niên gắn liền với núi đồi cao nguyên Kontum và Ban Mê Thuột. Ông Hiếu tham gia Đoàn Du Ca Lòng Mẹ từ mảnh đất Ban Mê Thuột. Bắt đầu sáng tác từ năm 16 tuổi. 
“Sau năm 1975 theo dòng người di tản về sinh sống tại Sài Gòn, học Kiến Trúc, tốt nghiệp Kiến Trúc Sư năm 1981. Ngoài công việc thiết kế nhà cửa, hãng xưởng, ông còn là giáo sư dạy các môn kiến trúc xây dựng tại Trung Học Xây Dựng số 7, Đại Học Hoa Sen. 



“Ông lập gia đình năm 1982 với chị Doãn Liên, con gái của nhà văn Doãn Quốc Sỹ.
“Nhạc của Nguyễn Đình Hiếu có ba loại: Tình ca, nhạc quê hương và nhạc nhi đồng. Khi có con gái đầu lòng đã khởi hứng cho ông sáng tác những bài hát về các âm vần tiếng Việt A, E, I, O, U. 

“Năm 2013 định cư tại California, nơi vùng trời tự do cũng gợi hứng cho ông sáng tác nhiều bài nhạc khác, có bài mang tính cách thời sự như bài Cá Sống Vì Nước.”



Lần lượt những tác phẩm của ba nhạc sĩ Phan Ni Tấn, Nguyễn Quyết Thắng và Nguyễn Đình Hiếu đã được giới thiệu đến người nghe. Ba nhạc sĩ, ba tính cách, ba phong cách âm nhạc khác nhau, nhưng điểm chung của họ đều là nhạc sĩ Du Ca. Nhạc của họ không một chút ồn ào, dữ dội, rất đỗi thống thiết và đầy tính nhân bản, nồng nàn một tinh thần Việt Nam, mang âm hưởng và ý nghĩa đấu tranh thật sâu sắc, đem lại những hy vọng không bao giờ tắt, trong sâu thẳm cõi lòng của những người con Việt tha thiết với quê hương.




Mỗi ca khúc là một cung bậc cảm xúc đầy nhiệt huyết khác nhau của các nhạc sĩ, mỗi bài hát rất riêng và dường như từng giai điệu, từng nốt nhạc cứ như xuyên thấu lòng người, bởi tính chân thực, đời thường nhưng sâu sắc, nhiều ý nghĩa và giàu tính nhân văn như Trường Ca Quê Hương và Tình Người do Du Ca Nam California hát hợp xướng. Tiếng Hát Vang Lên Trong Đêm Tối của Nguyễn Quyết Thắng, do Du Ca Nam Cali hát hợp xướng. Vắt Tay Lên Trán (sáng tác Nguyễn Quyết Thắng) do Quyết Thắng- Chiến- Thu Phong- Huy Đốc hát. 

Nói Với Người Du Ca Ban Mê (Nguyễn Quyết Thắng) do Nguyễn Quyết Thắng hát. Biết Ơn Mẹ Cha (Nguyễn Đình Hiếu) do Thanh Nữ Hướng Việt, Viện Việt Học, Hương- Hà hát. Cỏ (phổ thơ Đỗ Qúy Toàn, nhạc Nguyễn Đình Hiếu) do Thanh Nữ Hướng Việt, Viện Việt Học, Hương- Hà hát. Hamlet (Lời Việt Nguyễn Hữu Hiệu, nhạc Phan Ni Tấn) do Hoàng Minh Châu hát. Giọt Thánh Thót Mừng (Nhạc Phan Ni Tấn) do Kim Oanh- Doãn Hương- Hoàng Minh Châu- Phan Ni Tấn hát.




Đó là những giai điệu được cất lên dưới ánh sáng và cả những góc khuất của kỷ niệm, của quá khứ. mang tới cho người nghe những cảm xúc lắng đọng, những suy nghiệm sâu sắc, Ban Mê và Ta (sáng tác Nguyễn Quyết Thắng) do Thu Hằng hát. Phượng Xưa (Thơ Nguyễn Minh Nữu, phổ nhạc Nguyễn Quyết Thắng) do Đồng Thảo hát. Lặng im (Sáng tác Nguyễn Quyết Thắng) do Nga Mi hát. Thược Dược, thơ Quách Thoại, phổ nhạc Phan Ni Tấn, Kim Oanh hát. Ở Nơi Nào Cũng Có Mưa (Thơ Hoàng Minh Châu, nhạc Phan Ni Tấn) do Kim Oanh hát. Nhịp Ba (Thơ Thanh Tâm Tuyền tặng Doãn Quốc Sỹ, phổ nhạc Nguyễn Đình Hiếu) do Mê Linh hát. Ngày Đầu Về Ban Mê (Phổ thơ của một tác giả trên facebook, nhạc Nguyễn Đình Hiếu) do Nguyễn Đình Hiếu hát. Mồng Tơi (Nguyễn Đình Hiếu sáng tác) Phạm Ngọc Thảo hát. Trên Đỉnh Zermatt (Nguyễn Quyết Thắng) do Nga Mi hát. Bài Ca Học Trò (Phan Ni Tấn) do Phan Ni Tấn hát. 

Điệp Ngữ Tôi (Nguyễn Đình Hiếu) do Hoàng Hà hát. Đêm Ru Buồn Nhớ Tiếng Mẹ Ru (Thơ Đỗ Phước Long, nhạc Nguyễn Đình Hiếu) do Bùi Quỳnh Giao ca. Người nghe có những khoảnh khắc đắm mình trong từng thanh âm đằm thắm ngọt ngào, bay bổng khi nhạc sĩ Phan Ni Tấn dựa trên giai điệu ngũ cung của dân ca truyền thống để tạo nên nét mới cho ca khúc Cởi Áo Qua Cầu do tam ca Hoàng Hà, Phương Hà, Doãn Hương hát. Tiết mục này càng thêm vui nhộn khi đến phần điệp khúc các ca sĩ đã mời khán giả hòa giọng hát cùng.
Lấy được những tiếng cười thích thú của khán giả còn có ca khúc “Vần U” (Nguyễn Đình Hiếu), đây là những bài hát có ca từ đơn giản nhưng sinh động, gần gũi, giúp các em học vần rất hiệu quả, với những từ vựng có vần điệu và lôi cuốn, giai điệu phong phú, nên các em có thể nghe và hát theo để luyện cả ngữ âm, ngữ điệu trong câu nhạc, giúp các em học tiếng Việt trong cảm giác thư giãn, thoải mái không còn mang nặng áp lực học hành nữa, đã được hai em Sói Con của Liên Đoàn Hướng Đạo Hướng Việt trình diễn thật sinh động. 



Đó còn là những lời ca chất chứa cả nỗi lòng nặng trĩu với những suy tư về đất nước quê hương của nhạc sĩ Nguyễn Đình Hiếu qua ca khúc Bài Ca Cá Chết do Du Ca Nam California hát hợp xướng.

Những giọng ca chân thật, giàu cảm xúc

Các giọng hát tham gia trong đêm nhạc, dù là hát đơn ca, song ca, tam ca, tốp ca, hay hợp xướng, tiếng hát của họ đã không phô diễn kỹ thuật, mà những tiếng hát trầm ấm hay đằm thắm, ngọt ngào, giàu tính tự sự ấy, thấm đẫm chân thật, nhẹ nhàng đem lại cho người nghe sự giao cảm tuyệt vời. Các ca sĩ đã hát bằng tất cả trái tim thổn thức của mình, chuyển tãi đến người nghe tiếng lòng của người nhạc sĩ thật nhiều cảm xúc, cách hát như trút cả trái tim và tâm hồn mình vào đó của họ thật nhẹ nhàng chạm sâu vào cảm xúc người nghe, và đặc biệt là ba tác giả Phan Ni Tấn (hát Bài Ca Học Trò), Nguyễn Quyết Thắng (Nói Với Người Du Ca Ban Mê), Nguyễn Đình Hiếu (Ngày Đầu Về Ban Mê, thơ của tác giả trên facebook, nhạc Nguyễn Đình Hiếu- giọng hát bè của Bùi Quỳnh Giao) hát tác phẩm của chính mình, lột tả được hết những nồng nàn, đã mê dụ được lòng người nghe đầy xao xuyến.

Hòa cùng âm thanh bay bổng, trầm lắng của tiếng đàn guitar, mandolin của Doãn Hưng, Trí, Khánh, hay tiếng đệm guitar của chính những ca sĩ vừa hát vừa tự đệm đàn, hát hết mình trên sân khấu bằng phong cách tự tin, đầy cá tính từ những ca sĩ giọng hát đẹp đã lôi cuốn các khán giả, đã dẫn người xem đi đến từng cung bậc cảm xúc của âm nhạc với những tiết mục đầy màu sắc, rộn ràng, sâu lắng.




Kết thúc đêm nhạc, Đoàn Du Ca Nam California dưới sự bắt nhịp của Ca trưởng Bùi Quỳnh Giao và mọi người có mặt tại khán phòng nhật báo Người Việt đã hát theo trong tiếng vỗ tay vang rền những lời ca vang dội cùng với điệu nhạc trầm hùng thể hiện tất cả cái hào khí đấu tranh của tuổi trẻ Việt Nam, dù hoàn cảnh có hiểm nguy, vẫn đoàn kết, muôn người như một, thì không trở ngại nào làm chùn chân, không nguy hiểm nào làm ngăn chặn được ý chí qua ca khúc Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ (Nguyễn Đức Quang). 

Đêm nhạc đã kết thúc, nhưng những nhắn nhủ, những tâm tình của các nhạc sĩ gởi đến người nghe qua tiếng hát của các ca sĩ và của chính tác giả trong chương trình vẫn còn lắng đọng tận sâu thẳm cõi lòng của những con Việt tha thiết với quê hương, với vận mệnh của dân tộc bên kia bờ đại dương.