Hoàn cảnh ra đời bài nhạc TÌNH BƠ VƠ của nhạc sĩ Lam Phương. Nó đâu có gì ảnh hưởng tới ai. Vậy tại sao phải thay bằng từ Việt Nam = chiều nay.
CÓ PHẢI HỎI LẠI RẰNG; VIỆT NAM TÔI ĐÂU không?
Đầu thập niên 1960, Bạch Yến không còn ở Việt Nam, nên nhạc sĩ Lam Phương đã viết:
Trời vào thu Việt Nam buồn lắm em ơi
Mây tím đang dâng cao vời
Mà tình yêu chưa lên ngôi…
Tình yêu chưa lên ngôi, có lẽ là vì năm xưa người yêu còn quá bé nhỏ, cuộc tình còn chưa kịp thành hình. Sau này tuy đã yên bề gia thất, nhưng sự lỡ duyên cùng Bạch Yến đã làm cho nhạc sĩ Lam Phương nuối tiếc khôn nguôi, sáng tác ra nhiều bài hát dành cho cô. Vợ nhạc sĩ Lam Phương – là Túy Hồng, cũng là bạn của Bạch Yến – sau này cũng có nói với Bạch Yến như sau: “Bồ không biết đầy thôi, ổng viết cho bồ nhiều ca khúc thiết tha lắm”, đây cũng như là 1 cách xác nhận tình cảm sâu đậm mà Lam Phương dành cho danh ca Bạch Yến.
Ngày mình yêu
Anh đâu hay tình ta gian dối
Để bước phong trần tha hương
Em khóc cho đời viễn xứ
Khi nghe câu hát: “anh đâu hay tình ta gian dối”, nhiều người sẽ nghĩ rằng cô gái trong bài hát đã phụ tình chàng trai. Nhưng phải chăng đây là lời nhạc sĩ đang tự trách mình? Trong một bài hát khác sau này, Lam Phương cũng đã tự nói mình là kẻ bạc tình: “Mười năm trời chẳng thương mình, để anh thành kẻ bạc tình” (bài Chờ Người).
Thời gian sau đó, cô ca sĩ nhỏ đã bước phong trần tha hương qua nhiều năm để lưu diễn khắp thế giới. Năm 1964, Bạch Yến được mời đi lưu diễn khắp nước Mỹ và cả ở nhiều nước khác trong suốt hơn 10 năm. Không biết là cô có khi nào khóc cho đời viễn xứ hay không, nhưng trong 1 bài phỏng vấn, Bạch Yến đã tâm sự:
“Một mình nơi đất khách, nhất là những đêm đi diễn về, cô quạnh trong cái lạnh, trong sự vắng lặng của bóng đêm, thèm nghe một câu tiếng Việt cũng không có được. Buồn lắm”.
Về làm chi rồi em lặng lẽ ra đi
Gom góp yêu thương quê nhà
Dâng hết cho người tình xa…
Bài hát này là cả một nỗi lòng ray rứt, tiếc nuối của người trai, là lời tự trách mình đã làm lỡ mối duyên tình của ngày thơ, để trọn kiếp phải sống trong nỗi ngậm ngùi:
Anh đâu ngờ có ngày đàn đứt dây tơ
Một phút tim anh ơ hờ
Trọn kiếp em vương sầu nhớ
Nói đi em cả đời mình mãi đi tìm
Cả đời mình xây ước mơ
Cho ngày mộng được nên thơ
Cuối cùng là tình bơ vơ
Cho anh xin một đêm trăng trối
Tìm đống tro tàn năm xưa
Dâng hết cho lần yêu cuối
Rồi từng đêm
Từng đêm nhịp bước cô đơn
Em khóc cho duyên hững hờ
Anh chết trong mộng ngày thơ…
Trong một bài viết, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn đã nói về các bài hát mà Lam Phương sáng tác dành cho Bạch Yến như sau:
“Hồi thập niên 1970, nghe những bài này, tôi đâu có hiểu tại sao tác giả lại viết toàn những lời chia ly như vậy! Mãi 20 năm sau, gặp Lam Phương lần đầu tiên năm 1993 ở Paris, tôi mới được anh giải thích là những lời ấy anh nói với Bạch Yến khi Bạch Yến giã từ Sài Gòn quay lại Mỹ. Tôi cười bảo anh:
– Như thế thì anh và tôi và tất cả thính giả đều phải cám ơn Bạch Yến đã bỏ anh đi lần thứ hai, anh mới có những nhạc phẩm này. Giá như Bạch Yến ở lại, chưa chắc anh đã giải quyết được gì!”