Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng chính thức là khoảng 5%, được coi là khiêm nhường và được công bố vào tháng 3, giờ đây có vẻ xa thực tế hơn. (Goldman Sachs Group Inc).  Họ đã từng cắt giảm dự báo tăng trưởng trong năm nay từ 6% xuống 5,4%. Trong khi nền kinh tế thế giới dự kiến ​​sẽ tăng trưởng khoảng 2,8%.

Tuy nhiên, thực tế với việc Trung Quốc vẫn tuân theo các quy tắc của Covid vào năm 2022. Sau khi loại bỏ hiệu ứng cơ bản, tốc độ tăng trưởng cho năm 2023 có thể sẽ gần với mức 3% – thấp hơn một nửa so với mức trung bình trước đại dịch, Bloomberg Economics cho biết.

Nếu Trung Quốc tiếp tục với mục tiêu đã định, mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn. Trên thực tế hoạt động xây dựng bất động sản sụp đổ, doanh số bán đất giảm , ảnh hưởng mạnh đến chi tiêu của chính phủ, thêm vào đó sự suy thoái kinh tế của Hoa Kỳ góp phần tạo thêm khó khăn cho kinh tế Trung Quốc. Theo Bloomberg cho thấy tăng trưởng của Tàu giảm thêm 1,2 điểm phần trăm.

Khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc đang nhân lên và Tập Cận Bình không dễ sửa chữa, theo tin tức từ Bloomberg Ngày 29 tháng 6 năm 2023 cho biết.

Đến giữa năm 2023, Tàu phải đối mặt với một loạt các vấn đề: Chi tiêu của người tiêu dùng trì trệ, thị trường bất động sản chìm trong khủng hoảng, xuất khẩu giảm sút, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên kỷ lục và nợ của chính quyền địa phương cao ngất ngưởng. Tác động của những căng thẳng này đang bắt đầu lan toả trên toàn cầu, ảnh hưởng đến mọi thứ, từ giá cả hàng hóa đến thị trường chứng khoán khắp mọi châu lục.

Bắc Kinh dường như đang chọn kịch bản kích thích tiêu thụ quy mô lớn để thúc đẩy nhu cầu, đã dẫn đến tình trạng dư thừa cung ứng lớn trong lĩnh vực bất động sản và công nghiệp, đồng thời làm tăng mức nợ của các chính quyền địa phương.

Làm trầm trọng thêm, Tập Cận Bình trong việc đối phó với Mỹ quyết đoán hơn, điều này đã đổ thêm dầu vào lửa khiến Mỹ cắt đứt nguồn cung cấp chất bán dẫn tiên tiến và các công nghệ khác mà Trung Quốc cần để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

Nhìn chung, các động lực này không chỉ đe dọa đến mức tăng trưởng đáng thất vọng trong năm nay của Trung Quốc, mà còn cản trở tham vọng đà tăng trưởng vượt qua Mỹ của nền kinh tế Trung Quốc.

Tom Orlik, nhà kinh tế trưởng của Bloomberg Economics, cho biết: “Một vài năm trước, thật khó để tưởng tượng Trung Quốc không nhanh chóng vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới.  “Bây giờ, thời điểm địa chính trị đó gần như chắc chắn không có lợi, và có thể tưởng tượng ra các kịch bản có thể hoàn toàn không xảy ra.”

Một kịch bản tiêu cực, với sự sụt giảm bất động sản mạnh hơn, tốc độ cải cách chậm chạp và sự chia rẽ sâu sắc hơn giữa Mỹ và Trung Quốc – Bloomberg Economics nhận thấy tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc sẽ giảm xuống 3% vào năm 2030.

Điều dễ nhìn ra là nền kinh tế trị giá 18 nghìn tỷ USD của Trung Quốc đang gặp khó khăn trong nhiều lĩnh vực. Dữ liệu được công bố hôm thứ Sáu cho thấy nền kinh tế mất đà hơn trong tháng Sáu, khi hoạt động sản xuất ký hợp đồng trở lại và các lĩnh vực khác gần như mất động lực.

Keyu Jin, giáo sư kinh tế tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London, người đã viết cuốn sách The New China Playbook, cho biết: “Chúng ta đang mắc vào một vòng luẩn quẩn theo nghĩa là bạn cần một gói kích thích lớn để tạo ra một chút tác động vừa phải”.

Bà nói: “Chúng ta phải chuẩn bị cho tình trạng tăng trưởng chậm hơn trong tương lai vì Trung Quốc đang thực sự trong quá trình chuyển đổi từ công nghiệp hóa sang tăng trưởng dựa trên đổi mới sáng tạo.

Bà tiếp, chắc chắn rằng các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc đã từng thách thức những người tiên đoán ngày tận thế và họ có thể làm như vậy một lần nữa. Một gói kích thích lớn hơn dự kiến, các động thái chủ động giải quyết nợ xấu, cam kết hỗ trợ các doanh nhân và mở rộng kinh tế với Mỹ có thể xua tan phần nào tâm lý bi quan.

Có phải Trung Quốc đang hướng đến sự sụp đổ hoàn toàn: chính trị, kinh tế và nhân khẩu học?

Theo trí tuệ thông thường thì không có cách nào. Họ tự hào có một quân đội hùng mạnh và một sự kìm kẹp sắt đối với người dân của mình, và sở hữu khoản nợ khổng lồ 870 tỷ đô la Mỹ.

Khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc đang nhân lên và Tập Cận Bình không dễ sửa chữa, thay vào đó, đến giữa năm 2023, họ phải đối mặt với một loạt các vấn đề: Chi tiêu của người tiêu dùng trì trệ, thị trường bất động sản chìm trong khủng hoảng, xuất khẩu giảm sút, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên kỷ lục và nợ của chính quyền địa phương cao ngất ngưởng. Tác động của những căng thẳng này đang bắt đầu vang dội trên toàn cầu, ảnh hưởng đến mọi thứ, từ giá cả hàng hóa đến thị trường chứng khoán.

Tệ hơn nữa, chính phủ của Chủ tịch Tập Cận Bình không có những lựa chọn tuyệt vời để khắc phục mọi thứ. Kịch bản điển hình của Bắc Kinh là sử dụng kích thích quy mô lớn để thúc đẩy nhu cầu đã dẫn đến tình trạng dư cung lớn trong lĩnh vực bất động sản và công nghiệp, đồng thời làm tăng mức nợ của các chính quyền địa phương.

Làm trầm trọng thêm vấn đề này là cách tiếp cận quyết đoán hơn của Tập Cận Bình trong việc đối phó với Mỹ, điều này đã đổ thêm dầu vào nỗ lực của Mỹ nhằm cắt đứt nguồn cung cấp chất bán dẫn tiên tiến và các công nghệ khác của Trung Quốc để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

Nhìn chung, các động lực này không chỉ đe dọa dẫn đến mức tăng trưởng đáng thất vọng trong năm nay mà còn cản trở đà tăng trưởng tham vọng vượt qua Mỹ của nền kinh tế Trung Quốc.

Trung Quốc, Mỹ dự kiến ​​​​sẽ chạm vào các vấn đề kinh tế cốt lõi trong chuyến thăm của Janet Yellen.  Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen sẽ bắt đầu chuyến thăm 4 ngày tới Trung Quốc vào thứ Năm và dự kiến ​​gặp các quan chức cấp cao để ‘cùng nhau giải quyết các thách thức toàn cầu’

Các cuộc đàm phán song phương gần đây đã được nối lại và chuyến thăm của Yellen dự kiến ​​sẽ chứng kiến ​​Trung Quốc bày tỏ lo ngại về tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ và việc Mỹ tăng lãi suất

Thứ Hai, ngày 3 tháng 7 năm 2023, 9:20:AM Trung Quốc và Hoa Kỳ có thể sẽ thảo luận về việc tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang và sự yếu kém của đồng nhân dân tệ, trong số các vấn đề song phương và toàn cầu khác, trong chuyến thăm được chờ đợi từ lâu tới Bắc Kinh vào tuần này của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, và các nhà phân tích cho rằng điều này có thể giúp hoá giải xung đột chính trị giữa Washington và Bắc Kinh.

NGUYỄN NGỌC SẲNG

Tài liệu tham khảo:

Tin Kinh Tế từ VOA, BBC và RFA

Goldman Sachs Group Inc

Bloomberg Economic

Keyu Lin,

South China Morning Post