– Tư Lệnh Phó Quân đoàn IV Quân Khu IV
– Chỉ Huy Trưởng Quân trường Quang Trung
Tướng Trần Bá Di
Sinh tử vào ra biết mấy phen
Chiến công hiển hách lắm bằng khen
Can trường trận mạc thù kiêng mặt
Bất khuất lao trung giặc nể tên
Tỉnh Trưởng ưu tư lo nhiệm vụ
Lưu dân cần mẫn bán cà rem
Ung dung tự cấp lòng thanh thản
Chùm gởi đeo khơi… quyết chẳng làm…
Nguyễn Minh Thanh cẩn bút
* Chùm Gởi ( Tầm Gởi ) là một loài cây ký sinh trên ngọn thân các cây khác để sống, như cây Gạo, cây dâu, cây bưởi….
I – Lược sử:
Tướng Trần Bá Di (1931 – 2018), người Mỹ Tho, ông tốt nghiệp bằng Tú tài Toàn Phần. Năm 1951 theo học khoá 5 Hoàng Diệu, trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt. Mãn khoá 1952, Thiếu Úy. Ông trải qua các chức vụ:
– Trung Đội Trưởng, Liên Đội Trưởng, Tiểu Đoàn Trưởng, Trung Đoàn Trưởng Trung đoàn 33 thuộc Sư Đoàn 21 Bộ binh,
– Tỉnh Trưởng kiêm Tiểu Khu Trưởng Phong Dinh,
– 1968 Đại Tá Tham Mưu Trưởng Quân đoàn IV, Quân Khu IV
– 1968 – 1973: Đại Tá, Chuẩn Tướng, Thíếu Tướng Tư lệnh Sư đoàn 9 Bộ binh
– 1973 Thiếu tướng Tư lệnh Phó Quân đoàn IV
– 1974 Thiếu Tướng Chỉ Huy Trưởng Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung
Ông từng du học quân sự tại Hoa Kỳ 2 lần.
Năm 1971, làm Trưởng đoàn hướng dẫn phái đoàn gồm 37 quân nhân các cấp xuất sắc, thăm viếng Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) thời gian 1 tuần lễ.
Huy Chương: Đệ Tam đẳng Bảo quốc Huân chương, và một số huy chương quân sự, dân sự khác.
Sau ngày 30 tháng 4 năm1975, Ông bị Việt Cộng lưu đày từ Nam ra Bắc qua các trại giam: Cần Thơ ( Quân Lao cũ ), Hốc Môn, Yên Bái, Hà Tây, Nam Hà…
Cho mãi đến năm 1992 Ông mới được trả tự do. Mười bẩy ( 17 ) năm tù lưu đày biệt xứ…!!
Ngày 30 tháng 4 năm 1993, Ông xuất cảnh, đoàn tụ với gia đình vùng Orlando, Florida.
Tại Hoa Kỳ, Ông sống qua nhiều việc làm… Trong đó có nghề đẩy xe thùng bán Cà Rem !!
Ngày 23 tháng 3 năm 2018, Niên Trưởng Trần Bá Di từ trần tại Florida; trong nỗi tiếc thương vô ngần… và niềm kính trọng mênh mông… cuả dân, quân VNCH, cuả dân tộc VN !! Ông hưởng đại thọ 87 tuổi.
II – Thiếu Tướng Trần Bá Di và Những Chuyện Bên Lề:
1 – Đương Thời:
Niên Trưởng Trần Bá Di không uống rượu, không hút thuốc. Thời gian Ông làm Tỉnh Trưởng Phong Dinh với cấp bậc Trung Tá, nổi tiếng viên quan liêm chính.
Khi Ông làm Tư Lệnh SĐ 9 / BB, Ông có chiếc trực thăng riêng để thăm các Trung Đoàn… Nhưng, khi gặp trường hợp tản thương gấp, Ông sẳn sàng cho mượn trực thăng đi bốc thương binh.
Thỉnh thoảng đi công tác, ghé các Trung Đoàn, Ông ăn cơm trưa chung với sĩ quan tham mưu Trung Đoàn. Thường thì Ông uống trà đá với mấy củ khoai luộc.
Dưới quyền lãnh đạo chỉ huy của Ông, Sư Đoàn 9 đã mang lại rất nhiều chiến công hiển hách cho Sư Đoàn, cho quân sử của QLVNCH .
Đặc biệt, Tết Mậu Thân, Việt Cộng tràn ngập tỉnh Vĩnh Long. Trung Đoàn Trưởng Trung Đoàn 15 Đại Tá Trần Văn Thì vắng mặt. Khi đó Trung Tá Tỉnh Trưởng Huỳnh Ngọc Điệp lại bị thương mấy ngày trước Tết. Và Đại Tá Dương Hiếu Nghĩa được cử thay thế thì đang trên đường đi… chưa đến nơi nhiệm sở.
Bấy giờ Đại Tá Trần Bá Di làm Tư Lệnh Phó Sư Đoàn 9, Ông đã một mình bằng trực thăng đáp xuống giữa vòng lửa đạn, tự tay Ông xách theo một máy truyền tin PRC 25 mà không có cận vệ nào cả. Ông đã điều động các đơn vị phản công, giải cứu Vĩnh Long, trong đó có Tiểu Đoàn 2 Trung Đoàn 15 từ Măng Thít kéo về. Các Tiểu Đoàn đã cùng với đơn vị điạ phương gom lại, dưới sự chỉ huy cuả Ông, họ nổ lực kháng cự cho đến khi Cộng quân rút lui. Giữ được tỉnh lỵ Vĩnh Long, Ông đã tạo nên chiến công oanh liệt.
Sau đó không lâu, Đại Tá Trần Bá Di được vinh thăng Chuẩn Tướng và làm Tư Lệnh SĐ9/BB.
2 – Thời Kỳ Tù Đày Biệt Xứ:
Trong tù, Tướng Trần Bá Di tỏ ra bất khuất. Kẻ thù phải nể nang.
Qua bài viết: ” Thiếu Tướng Trần Bá Di: Niềm hãnh diện của QLVNCH “, tác giả Hương Nam, xin trích đoạn:
” Trong lao tù Cộng Sản, Thiếu Tướng Trần Bá Di nổi tiếng là một tù nhân không khuất phục Cộng Sản, xứng danh là Tư lệnh của Sư Đoàn 9 Mũi Tên Thép. Ông chống đối lao động cải tạo, không nói chuyện với quản giáo, quản chế. Nếu muốn nói chuyện với Ông phải từ cấp Trưởng Trại trở lên. Ông tuyệt đối không ca hát nhạc Việt Cộng dù bị bắt buộc. Ông đã giữ đúng tư cách một vị tướng anh hùng của Quân Lực VNCH.” ( ngưng trích )
Với kẻ thù VC, Tướng Trần Bá Di nghiêm chỉnh, đỉnh đạc, rạch ròi. Nhưng với anh em đồng cảnh tù đày, Tướng Di rất thương mến và quan tâm. Theo lời kể cuả Niên Trưởng Vũ Văn Quý , lúc ở trại tù Hà Tây, khoảng năm 1982, NT Quý bị cùm khá lâu, sức khoẻ suy sụp. Khi vừa ra cùm, được Tướng Di cho một trái đu đủ chín to nhứt trong số Tướng Di có được do chính tay Ông trồng phía sau trại tù. Nhờ đó phần nào… bộ xương khô, dần thay đổi diện mạo…
3 – Thiếu Tướng Trần Bá Di và tôi:
Cũng trong trại tù, trại tù Cần Thơ ( Quân Lao cũ ) năm 1975 – 1976 tù nhân không phải đi lao động. Nơi đây, giam từ cấp Thiếu Tá đến… Thiếu Tướng.
Người viết, lúc còn đại úy, từng làm việc dưới quyền Ông ở Bộ Tư Lệnh Tiền phương Sư Đoàn 9 BB, căn cứ Vĩnh Nhi năm 1973. Nay, gặp lại Ông trong hoàn cảnh chung trại tù rất ngậm ngùi…
Số là, người viết bị VC bắt tại thị xã Châu Đốc, An Giang, ngày 9 – 5 – 1975. Khoảng tháng 7, 8 – 1975 thì chuyển xuống Long Xuyên… Rồi trại tù Cần Thơ. Khi nầy, ở chung trại với Niên Trưởng Di, Ông ở ” Khu Trên “, tôi “Khu Dưới “. Thỉnh thoảng có gặp Ông. Cho đến khoảng tháng 6 – 1976, toàn thể Trại Tù Cần Thơ chuyển ra cái gọi là Miền Bắc Xã Hội Chủ Ngĩa…
Tại trại tù Cần Thơ, vào những ngày Hè nóng… NT Di thường hay mặc áo thun trắng, quần dài đen. Có khi chỉ mặc quần dài đen. Và Ông thường đi chân đất. Một lần, ban trưa, gặp Ông với vài anh em, Ông đang đứng chuyện trò, thấy Ông vui vui, tôi bèn nói: ” – Thiếu Tướng cho tôi ôm Thiếu Tướng cái nghen”, vừa nói, vừa tới sau lưng Ông và ôm vòng ngang eo ếch… Anh em cùng nhau cười xoà… Niên Trưởng Di người cao lớn, khoẻ mạnh, tôi đứng chỉ tới tai Ông mà thôi.
4 – Thời Kỳ Sống Tại Mỹ:
Ngày 30 tháng 4 năm 1993, NT Trần Bá Di xuất cảnh sang Hoa Kỳ, đoàn tụ với gia đình vùng Orlando, Florida.
Ngạn ngữ Pháp có câu: ” Chỉ có người xấu, không có nghề nào xấu.”
Tại Hoa Kỳ, NT Di tự túc tự cấp qua nhiều nghề. Làm ở Disney World, làm nghề Bán Kem…
Trong bài: ” Ông Lão Bán Kem: Tướng Trần Bá Di “, tg Lê Văn Hưởng:
” Có lần, một giám thị ở Disney World khuyên ông: – “You” lớn tuổi rồi, sao “you” không ở nhà nghỉ cho khỏe? – Tuy tuổi đã cao nhưng sức khỏe còn tốt là tôi không nghỉ! – Ông đáp ngay. Cũng có người thấy Ông cao tuổi, hỏi Ông: – Cụ đi làm chi cho khổ, ở nhà lãnh tiền trợ cấp có sướng hơn không? Câu trả lời: – Tôi không “chơi” mấy thứ đó. Tôi rất tự hào không “ăn” một ngày tiền an sinh xã hội, tiền già, tiền tàn tật… Đối với anh em chúng tôi ở tù CS, người Mỹ dành một chương trình đặc biệt để đem chúng tôi đến xứ tự do, hưởng được cuộc sống an toàn trong công bằng, chừng đó thôi đủ để mình biết ơn chính phủ và nhân dân Hoa kỳ rồi, vì lẽ đó, tôi không muốn ngồi chơi để lãnh tiền cấp dưỡng, tạo thêm gánh nặng xã hội cho đất nước này trong khi tay chân còn lành lặn, còn đủ sức khỏe để đi làm.” ( hết trích )
Cũng qua bài ” Ông Lão Bán Kem: Tướng Trần Bá Di “, xin trích:
” Trong thời gian ông bán kem tại khu giải trí Splendid China, cũng có một số du khách người Việt Nam nhận ra ông, tỏ lòng thương mến, “tội nghiệp” ông. Ông khẳng khái trả lời: – Cám ơn quý vị đã còn nhớ tới tôi, có cảm tình với tôi nhưng xin quý vị đừng tỏ ra tội nghiệp cho tôi, tôi không thích như thế. Có gì đáng phải tội nghiệp đâu? Cộng Sản nhốt tôi, giam cầm mấy mươi năm tù, ra được xứ tự do, làm nghề gì đi nữa, miễn chính đáng, vẫn còn sướng hơn ở với CS mà! Nhắc đến việc CS giam cầm, ông nhấn mạnh:
– Không nên dùng chữ “tù cải tạo” đối với chúng tôi, nhà tù CS là nơi chúng hành hạ, trả thù, hạ nhục người Quốc Gia, tù là tù chớ không có “cải tạo” gì hết.
Từ đó, người khách lạ kết thân với Ông Lão Bán Kem, vì thương mến một công bộc liêm chính mà giờ này sa cơ thất thế. Trong mấy lần gặp gỡ sau đó tại tiệm ăn ngoài Splendid China ( nơi Tướng Di thường đậu xe Kem để bán Kem ), khách lạ tâm tình với Ông bán kem: – Em thường đấu thầu xây cất cho Tỉnh, đời mấy ông Tỉnh trước, tụi em gặp khó khăn nhiều, nhưng từ khi Ông về làm Tỉnh Trưởng mấy năm 63 tới 65, tụi em dễ thở hơn nhiều, người nào làm đúng luật lệ thi được trúng thầu, tụi em làm ăn thoải mái, bởi vậy, tụi em nhớ ơn Ông hoài… Gặp người tri kỷ, Ông lão bán kem thổ lộ: – Tôi có giúp gì ông đâu, đó chẳng qua là nhiệm vụ của tôi thôi. Tổng Thống tín nhiệm tôi, giao chức vụ Tỉnh Trưởng là để tôi lo an ninh cho người dân, công tác chánh của tôi là về mặt quân sự, dẹp CS quấy rối đồng bào. Dưới quyền tôi, có ông phó tỉnh trưởng dân sự, mọi việc về hành chánh, tôi giao cho ông phó làm hết, nhưng tôi có đặt tiêu chuẩn làm việc, là phải hết sức liêm chánh, không được ăn lối lộ hay có hành vi tham nhũng, v.v… thì ta mới được lòng dân. ” ( hết trích ).
Khoảng năm 1996, NT Trần Bá Di có dịp ghé tiểu bang GA, anh em Hội Võ Bị GA có mời NT Di bữa cơm ở Nhà Hàng… Huynh đệ hàn huyên… Khi đề cập những chuyện cũ, Ông bùi ngùi…
III – Phần Kết:
Ngày qua, ngày qua, ngày lại qua…
Kiếp người man mác… đoá hoa vô thường
Nay, NT Trần Bá Di đã ” Bạch vân thiên tải không du du “.
Anh em chúng ta, rồi đây, cũng lần lượt ” ngàn năm mây bay ” ; đang khi Núi Sông dần rơi… rơi dần… vào tay bọn giặc Bành Trướng Bắc Phương, kẻ thù truyền kiếp !!
Chúng nó VC, bá đạo, ác đạo…, cố giành giựt cho bằng được phần Hương Hoả cuả tiền nhân để cống nạp trọn vẹn cho giặc Bắc.
Để hủy hoại tương lai Dân Tộc VN với những chiêu bài: phụ nữ ” làm dâu xứ ngoại “. Nam nhi: ” Xuất khẩu lao động”……
Đồng cảnh, đồng cảm, nghĩ mà thương Bà Huyện Thanh Quang, hay là thương chính mình ” Nhớ nước đau lòng con quốc quốc ” !
Trở lại Tướng Trần Bá Di, Ông là loại chim quý, là phượng hoàng, cơn vận bĩ gieo neo, nổi trôi theo vận Nước…!!! Trong cảnh sa cơ thất thế cùng cực, Ông vẫn giữ đúng sĩ diện cuả một quốc sĩ. Quân tử cố cùng quân tử cố…
Để kết thúc tiểu truyện ” Thiếu Tướng Trần Bá Di “, người viết xin mượn câu nói đầy khí phách… dù đang trong hoàn cảnh nghiệt ngã cực độ cuả Thượng Thư Ngô Thời Nhiệm đời Tây Sơn:
” Thế Chiến Quốc, Thế Xuân Thu
Gặp thời thế, thế thời phải thế “
Cùng với hai câu thơ:
” Nhân sinh tự cổ thùy vô tử
Lưu thủ đan tâm chiếu hãn thanh “
cuả Thừa Tướng Văn Thiên Tường đời Nhà Tống cũng rất xứng hợp với NT Trần Bá Di.
Tướng Trần Bá Di đã thể hiện đầy đủ: ” Lễ, Nghĩa, Liêm, Sỉ ” trong Tứ quý nói về nhân cách cuả người xưa. Hậu sinh kính cẩn nghiêm chào và kính chúc Niên Trưởng Di an lạc nơi cõi vĩnh hằng.
Nguyễn Minh Thanh kính bút
( GA, Mùa Quốc Hận 2022 – HIệu đính và Biên tập )
Tham khảo:
Các trang Web: Tướng Trần Bá Di…
Các tác phẩm:
– ” Thiếu Tướng Trần Bá Di: Niềm hãnh diện của QLVNCH “,
tg Hương Nam
– ” Ông Lão Bán Kem: Tướng Trần Bá Di” , tg Lê văn Hưởng
– ” Rồi Cũng Qua Đi”, tg Hoài – ziang – Duy
Xuân Lộc Khốc Thi
Quán biển chiều nghiêng… giũ buị đường
Thu vàng bóng nước tóc soi gương
Phong sương ướp chín màu luân lạc
Viễn khách chạnh lòng… khói cố hương
Bếp lửa riu riu má ửng hồng
Nhớ thời chiến mã giữ non sông
Bao la hoa sóng… xa vời vợi
Cánh nhạn lạc bầy… mờ mắt trông…!!
Giếng nước ngọt ngào…, bên góc sân
Mai vàng trang điểm… tóc giai nhân
Cụm Lài trải lá pha màu nắng
Ngát toả hương hoa… đoá trắng ngần
Lả ngọn Sầu Riêng muà trái chín
Vườn em chim hót gió thơm bay
Dáng tiên huyền ảo… chân mây tím
Bảo Chánh, Gia Ray… ước có ngày ?!
Xuân Lộc nghẹn ngào… ngâm Khốc Thi
Cao su mủ chảy… tiễn người đi
Tim bầm máu rỉ… thâm thiên lý
Cố Quốc bồi hồi… chuyến biệt ly…!!
Anh hùng, thành bại luận anh hùng
Nước loạn kề vai luyện kiếm cung
Chí nguyện tài bồi an Tổ Quốc
Theo làn mưa bạc… giọt rưng rưng… !!
Nguyễn Minh Thanh