Đi tìm chụp hình ngôi giáo đường mà họa sỹ Kozlovskyi đã vẽ trong tranh.
Bên trong giáo đường có những người tin thiên chúa đang cầu nguyện theo truyền thống Ukraine.
Tin tức quân xâm lược Nga “chém vè” tan tác ở mặt trận vùng đông bắc Ukraine là Kharkiv (Kharkov) được loan tải rầm rộ ở truyền thông phương Tây. Đây là cuộc thất trận “vỹ đại” thứ hai sau cuộc “lui binh vỹ đại” khỏi trục tiến quân vào thủ đô Kyiv vào cuối mùa đông năm nay.
Tuy nhiên đàng sau bản tin chiến thắng làm nức lòng này có những hình ảnh nhân văn âm thầm nhưng quyết tâm của dân tộc này.
Phương Tây đã giúp chiến cụ, tình báo, và cố vấn quân sự cho cuộc tổng phản công ở miền đông bắc. Nhưng chính người lính Ukraine mới là yếu tố đem lại chiến thắng.
Binh lính Nga phần đông bị bắt đi quân dịch, một số khác đi lính là vì tiền. Sỹ quan Nga thối nát, hèn và bỏ rơi lính. Nhiều trường hợp đánh đập lính tàn nhẫn. Phía trên tối cao của họ là một tên độc tài nham hiểm và độc ác. Cho nên tại sao người lính Nga không muốn chiến đấu cho một hệ thống tội ác.
Ngược lại người lính Ukraine chiến đấu để bảo vệ quê hương của họ. Không những bảo vệ mà còn trả mối thù của cuộc thảm sát rùng rợn ở Bucha, những cuộc hãm hiếp cướp bóc thường dân Ukraine. Ngoài mối thù, binh sỹ và quần chúng Ukraine còn có tự ái dân tộc khi Vladimir Putin tuyên bố “Ukraine thuộc về nước Nga và không phải là một quốc gia thiệt sự”. Trong khi đó người Ukraine hãnh diện vì lịch sử của quê hương họ có trước nước Nga.
Một buổi chiều được vài tiếng đồng hồ tự do ở thủ đô Kyiv, tôi lang thang đi tìm coi tranh sơn dầu. Nghe nói Ukraine có những họa sỹ tài ba về loại tranh này.
Đến con đường dốc cổ kính lót đá Andriyivskyi uzviz để chiêm ngưỡng những tuyệt tác sơn dầu. Bỗng chú ý một bức tranh vẽ một ngôi giáo đường Ki Tô chính thống (Ukraine Orthodox Church).
Ngừng lại nhìn chăm chú bức tranh và bị cuốn hút vì những nét chấm phá mạnh mẽ với những cụm lá vàng của mùa thu. Nhưng bỏ đi vì dọc con đường này có quá nhiều những bức tranh sơn dầu khác cũng rất đẹp.
Đi lang thang nhưng vẫn bị bức tranh ngôi giáo đường ám ảnh. Cuối cùng quay trở lại hỏi mua để chấm dứt một tình trạng ấm ức tiếc rẻ. Sau khi mua, tôi hỏi ông già bán tranh tên của người họa sỹ. Ông già lật bức tranh ra phía sau và chỉ cho coi thủ bút của người vẽ. Họa sỹ ký tên là : Kozlovskyi.
Tôi hỏi họa sỹ Kozlovskyi cư ngụ ở Kyiv? Ông già lôi ra một cuốn sổ cũ vàng khè lật tìm kiếm địa chỉ các họa sỹ đã bán tranh cho ông ta. Ông ngước lên cho biết người họa sỹ không còn ở đây nữa vì đã gia nhập quân đội và đang chiến đấu ở xa.
Cảm giác như có luồng điện chạy dọc sống lưng làm rùng mình. Người họa sỹ Ukraine đã gác cọ theo nghiệp đao cung vì sơn hà nguy biến. Đây là kẻ sĩ Đông phương có khí phách, coi cái chết nhẹ tựa lông hồng. Người nghệ sỹ đã không có cuộc sống trốn tránh và trụy lạc trác táng rượu chè bê tha, mà cầm súng chiến đấu. Đây là lý do tại sao Ukraine sẽ chiến thắng. Vinh danh thay – Slava Ukraine.