Khoảng bảy giờ sáng thứ bảy tuần rồi, tôi chợt nghe hai tiếng “ầm ầm” thật lớn. Chạy vô nhà coi. Trong nhà không sao cả. Bà xã bảo nhà chỉ mất điện. Ra đường nhìn quanh. Thì ra hai cây rất to bên nhà của bà hàng xóm ngã.
Cây tươi tốt, cành lá một màu xanh vì trời chỉ mới vào hè. Hàng xóm ngơ ngác nhìn nhau. Ai nấy đều ngạc nhiên. Bà chủ nhà thương cây hơn thương chiếc xe bị một nhánh cây to đè bẹp. “Mới đây mà”, bà than thở. Không có mưa to hay gió lớn gì nhưng cả hai cây đều bật gốc.
Thật ra nếu nhìn kỹ bà sẽ không ngạc nhiên lắm. Một trong hai cây bị thối gốc. Rễ cái mục nát. Sáng thứ bảy tuần rồi là thời điểm ngã nhưng cây đã chết mòn từ lâu.
Những cành lá xanh kia không nói lên gì cả, không đại diện cho sức khỏe và sự bền bỉ của cây. Cây xanh chẳng qua do nhựa còn sót lại luân lưu nuôi dưỡng như chút hơi tàn. Những ung nhọt bên trong lớn dần theo thời gian và khi đến giờ thối rã, không có gì để có thể giữ được tấm thân nặng nề và tàn cây rộng.
Tội nghiệp cây bên cạnh, hoàn toàn tươi tốt từ rễ tới ngọn nhưng sức bật của cây láng giềng đã làm gốc cây mạnh khỏe cũng bật tung theo. Tôi thầm nghĩ, không biết ai có “tối kiến” chứ không phải sáng kiến trồng cây đôi như thế này. Bà chủ nhà thật may mắn vì một cây ngã ra đường và một cây ngã gần chỗ để xe nên không bị thương tích gì.
Dù cây cối hay con người, dù thiên nhiên hay xã hội đều thuận theo một quy luật sinh và diệt giống nhau. Theo đó, mọi thối nát có tính bản chất đều dẫn đến sụp đổ.
Sự sụp đổ diễn ra ra bất cứ lúc nào không nhất thiết phải cần một cơn bão lớn. Đương nhiên, nếu có một cơn bão cây có thể đã ngã sớm hơn, cũng như nếu biết trước thành phố đã cho hạ cây hư xuống để giữ cho cây còn lại được tiếp tục sống.
Khác với những ung nhọt của cây bị che giấu trong lòng đất, ung nhọt của xã hội thể hiện ngay trước mắt mọi người.
Một người có nhận thức và biết chiêm nghiệm những gì đang xảy ra chung quanh mình đều có thể nhận ra. Không chỉ nhận ra thôi mà còn có thể góp phần làm thay đổi xã hội theo một hướng tích cực phù hợp với thời đại văn minh mà phần lớn loài người đang sống.
Trần Trung Đạo