Vương Nghị, người đứng đầu ngành ngoại giao Trung Cộng tiền hậu bất nhất

Vào thứ Sáu ngày 23/12, có cuộc điện thoại giữa Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và Ngoại Trưởng Trung Cộng Vương Nghị. Trong cuộc điện đàm Vương Nghị đã có những lời lẽ nặng nề hay nói theo kiểu tây phương là không chuyên nghiệp (unprofessional) còn lên tiếng dạy đời xem Mỹ như kẻ lật lọng. Những lời lẽ của Vương Nghị đối với Antony Blinken có những đoạn chỉ trích Mỹ như sau: “[Mỹ] không được sử dụng chiêu trò cũ vừa đối thoại, vừa ngăn chặn”… “[Mỹ] nói chuyện hợp tác nhưng lại đâm sau lưng”… “Đây không phải là sự cạnh tranh hợp lý, mà là sự đàn áp phi lý. Nó không có nghĩa là để quản lý đúng đắn các tranh chấp, mà là để tăng thêm sự xung đột. Trên thực tế, nó [Mỹ] vẫn là thói quen bắt nạt theo kiểu đơn phương cũ. Điều này không hiệu quả với Trung Cộng trong quá khứ và cũng sẽ không hiệu quả trong tương lai”. (1)

Với người ngoại giao nói năng bất nhã như vậy, không bị cách chức mà Tập Cận Bình lại đưa lên chức cao hơn, Vương Nghị lên thay thế Dương Khiết Trì làm “Chủ nhiệm Văn Phòng Ủy Ban Công Tác Ngoại Sự Trung Ương Trung Cộng” (Director of the Office of the Central Foreign Affairs Commission of China). Người thay thế Vương Nghị làm Bộ Trưởng Ngoại Giao của Trung Cộng là Tần Cương (tên Quing Gang từng là đại Sứ Trung Cộng tại Mỹ từ tháng 7/2021 – 12/2022).

Sau một tuần hôm 1/01/2023 Vương Nghị lại lên tiếng kêu gọi “Mỹ-Trung phải hướng tới đối thoại thay vì đối đầu” như hãng tin Reuters đưa tin dưới đây:

Hôm Chủ Nhật (1/1/2023), hãng tin Reuters (2) đưa tin Vương Nghị người vừa mới lên chức lãnh đạo ngành ngoại giao của Trung Cộng cho biết Trung Cộng và Mỹ phải hướng tới đối thoại thay vì đối đầu, cần tránh những sai lầm đã mắc phải trong Chiến tranh Lạnh, nhưng Đài Loan vẫn là “cốt lõi của lợi ích cốt lõi”.

Đây là bài bình luận công khai đầu tiên của Vương Nghị từ ngày nhậm chức Chủ nhiệm Văn phòng Ủy Ban Công Tác Ngoại Sự Trung Ương Đảng Cộng sản Trung Cộng cách đây 3 ngày. Chức vụ Ngoại trưởng Trung Cộng của Vương Nghị thay bởi Tần Cương.

Trong một bài viết đăng trên Tạp Chí Cầu Thị (Seeking Truth), tờ báo lý luận chính thức của Đảng Cộng Sản Tàu, Vương Nghị kêu gọi các nước lớn hãy “gương mẫu” khi đối mặt với nhiều thách thức. Vương Nghị lấy dẫn chứng là hợp tác được tăng cường của Trung Cộng với Nga năm 2022.

Vương Nghị viết: “Trong năm qua, chúng tôi đã không ngừng khám phá con đường đúng đắn để hai nước lớn Trung Cộng và Hoa Kỳ hòa thuận với nhau”.

“Hai nước nên thiết lập một cách hòa hợp dựa trên tôn trọng lẫn nhau, cùng tồn tại hòa bình và hợp tác cùng có lợi, đồng thời đưa quan hệ Trung-Mỹ trở lại đúng hướng lành mạnh và ổn định”.

Vương Nghị cũng nói rằng Đài Loan vẫn là “cốt lõi của lợi ích cốt lõi của Trung Cộng”, và cũng là “nền tảng” cho mối quan hệ chính trị của Mỹ-Trung.

Thời gian Vương Nghị làm Ngoại trưởng cho thấy căng thẳng gia tăng mạnh mẽ giữa Bắc Kinh và Washington về nhiều vấn đề khác nhau, từ thương mại đến Đài Loan.

Riêng hôm thứ Bảy, một sĩ quan cao cấp trong Bộ Quốc Phòng Trung Cộng nói rằng một máy bay quân sự của Hoa Kỳ tham gia vào cuộc đối đầu với máy bay Trung Cộng ở Biển Đông vào tháng trước, đã vi phạm luật pháp quốc tế và đặt sự an toàn của các phi công Trung Cộng vào tình thế nguy hiểm.

Hôm thứ Năm (29/12), Quân đội Hoa Kỳ cho biết một chiến đấu cơ J-11 của hải quân Trung Cộng đã áp sát máy bay dò thám RC-135 của Không quân Hoa Kỳ vào ngày 21/12, buộc nó phải thực hiện các động tác khẩn cấp để tránh va chạm.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Điền Quân Lý của Bộ Tư Lệnh Chiến Khu Miền Nam của Trung Cộng tuyên bố, rằng Hoa Kỳ đã đánh lừa công chúng về vụ việc gần quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp (Trung Cộng gọi là Tây Sa), mà Đài Loan, Trung Cộng và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền.

Điền Quân Lý cho rằng máy bay Mỹ đã vi phạm luật pháp quốc tế, phớt lờ các cảnh báo lặp đi lặp lại của Trung Cộng và thực hiện các cách tiếp cận nguy hiểm đe dọa sự an toàn của máy bay Trung Cộng. “Mỹ cố tình đánh lừa dư luận… nhằm gây nhầm lẫn cho dư luận quốc tế,” ông Điền nói.

“Chúng tôi yêu cầu phía Hoa Kỳ kềm chế các hành động của lực lượng hải quân và không quân tiền tuyến, tuân thủ nghiêm chỉnh luật pháp và các thỏa thuận quốc tế liên quan, đồng thời ngăn ngừa tai nạn trên biển và trên không”.

https://vietquoc.org

Chú Thích:

(1) Đức nhập bộ ba tam giác Trung-Nga-Đức về chiến tranh Ukraine

(2) https://www.reuters.com/world/chinas-top-diplomat-calls-dialogue-cooperation-with-us-2023-01-01/