Trong tình hình cả Ukraine lẫn Nga đều tung tin với mục đích tuyên truyền, số lượng thương vong thực sự của Nga trước mắt chưa thể biết chính xác, nhưng theo báo chí phương Tây, điều đáng lo ngại nhất đối với quân đội Nga vào lúc này không phải là những tổn thất về binh lính, mà là về cấp tướng và những sĩ quan chỉ huy cao cấp.  

Cho đến nay, phía Điện Kremlin chỉ công nhận hai tướng tử trận, liên quan đến thiếu tướng Andrei Sukhovetsky, phó tư lệnh Quân Đoàn 41, và đại tá Hải Quân Andrei Paliy, phó tư lệnh Hạm Đội Hắc Hải, một người sắp được phong chức đô đốc Hải Quân. Tuy nhiên, Ukraine và các phương tiện truyền thông phương Tây đã nói đến cái chết của không dưới 5 viên tướng Nga, mà người cao cấp nhất mang quân hàm trung tướng, không kể đến một viên tướng người Tchetchenya. 

Một phần tư số tướng trên chiến trường tử trận

Theo nhật báo Pháp Le Figaro ngày 21/03, các nhà phân tích khác nhau đã ước tính rằng Nga đã huy động khoảng 20 tướng vào chiến dịch tấn công Ukraine, vì vậy nếu quả thực là đã có năm viên tướng tử trận, thì Quân Đội Nga đã mất đi một phần tư tướng chỉ huy trong thời gian không đầy một tháng, một tổn thất rất cao và hết sức bất ngờ. 

Câu hỏi đặt ra là vì sao mà tỷ lệ tử trận trong giới tướng lĩnh Nga lại cao như vây. Theo đài truyền hình Mỹ CNN ngày 20/03, tướng hồi hưu David Petraeus, nguyên tư lệnh lực lượng Mỹ tại Iraq và Afghanistan đã nêu bật là trong 20 năm can thiệp tại Afghanistan, chỉ có một tướng Mỹ bị thiệt mạng. 

Yếu kém trong hệ thống chỉ huy Nga và chiến thuật tìm diệt của Ukraine

Theo giới phân tích, sự kiện nhiều tướng Nga bị tử trận có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân trong đó có hai yếu tố chính. 

1) Các viên tướng này bị buộc phải xông lên tuyến đầu trong những cuộc tấn công để có thể trực tiếp chỉ huy vì hệ thống thông tin liên lạc tồi tệ, trong lúc binh sĩ, đa số là lính đi quân dịch nên thiếu tinh thần chiến đấu và kém kỷ luật. Sự hiện diện của các cấp chỉ huy này ở tuyến đầu khiến họ dễ bị trúng đạn. 

2) Quân Đội Ukraine đã có một chiến thuật tinh vi tìm và diệt các chỉ huy cao cấp của Nga trên chiến trường. Theo ghi nhận của báo Le Figaro, một nhân vật thân cận với tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng tiết lộ với nhật báo Mỹ Wall Street Journal rằng Ukraine có một đội tình báo quân sự chuyên “truy lùng và tiêu diệt” các sĩ quan Nga trên chiến trường.  

Tập san Foreign Policy ngày 21/03 đã trích dẫn một nhà ngoại giao châu Âu thông thạo về lượng giá tình báo phương Tây theo đó thì việc 5 tướng Nga thiệt mạng chủ yếu xuất phát từ việc thiết bị liên lạc điện tử của họ kém bảo mật khiến cho vị trí của họ bị lộ, trong lúc họ lại phải lên tuyến đầu để trực tiếp chỉ đạo một lực lượng lớn với gần 200,000 quân trong đó rất nhiều là lính trẻ thi hành quân dịch. 

Ngoài ra, theo trang web quân sự Mỹ Military.com ngày 17/03, ông Jeffrey Edmonds, cựu giám đốc chuyên về Nga trong Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa kỳ dưới thời Barack Obama cho rằng “sức ép chính trị Moscow dường như đã buộc nhiều sĩ quan cao cấp của Nga phải xông lên tiền tuyến” để thực hiện bằng được mục tiêu chính trị là đánh chiếm các đô thị của Ukraine. 

Và trên tuyến đầu họ đã trở thành con mồi cho các lực lượng đặc biệt Ukraine được trang bị máy bay không người lái điều khiển từ xa và vũ khí đặc biệt như súng bắn tỉa công suất lớn do các đồng minh NATO cung cấp. 

Năm tướng Nga tử trận 

Căn cứ vào các thông tin từ phía Nga, Ukraine và báo chí, nhật báo Pháp Le Figaro đã liệt kê các tin về những vị tướng được tuyên bố đã chết kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. 

Thiếu tướng Andrei Sukhovetsky 

Thiếu Tướng Nga Andrei Sukhovetsky, Tư Lệnh Sư Đoàn Nhảy Dù số 7 kiêm Phó Tư Lệnh Quân Đoàn 41 

Đây là viên tướng duy nhất mà Điện Kremlin công nhận là đã tử trận. Là Tư Lệnh Sư Đoàn Dù số 7 và phó tư lệnh Quân Đoàn 41, sĩ quan này được cho là đã bị trúng đạn của lính bắn tỉa Ukraine tại khu vực gần Kiev ngay trong những ngày đầu của chiến dịch tấn công. Tướng Sukhovetsky đã từng đóng một vai trò quan trọng trong vụ sáp nhập Crimea năm 2014, cũng như tham gia vào các chiến dịch của Nga ở Gruzia và Syria. 

Thiếu tướng Vitaly Gerasimov 

Thiếu tướng Andrei Kolesnikov 

Thiếu Tướng Nga, Andrei Kolesnikov, Tư Lệnh Quân Đoàn 29

Tư Lệnh Quân Đoàn 29, Thiếu Tướng Andrei Kolesnikov được cho là đã thiệt mạng vào ngày 11/03 trong những hoàn cảnh chưa được xác định và tại một địa điểm không xác định. Cái chết của ông đã được các quan chức NATO và Anton Gerashchenko, cố vấn bộ Nội vụ Ukraine, xác nhận Telegram, nhưng không được Điện Kremlin thông báo. 

Thiếu tướng Oleg Mityaev 

Thiếu Tướng Nga, Oleg Mityaev, Tư Lệnh Sư Đoàn Bộ Binh 150

Tư Lệnh Sư Đoàn Bộ Binh Cơ Giới số 150 của Nga, một đơn vị được thành lập vào năm 2016, Thiếu Tướng lục quân Oleg Yuryevich Mityaev được cho là đã bị bắn chết vào khoảng ngày 15/03 khi tham gia cuộc bao vây Mariupol. Trên mạng Telegram, Anton Gerashchenko đã đăng một bức ảnh mà theo ông là thi thể của sĩ quan đã qua đời. Thông tin này vẫn chưa được Điện Kremlin xác nhận. 

Trung tướng Andrei Mordvichev

Trung Tướng Nga, Andrei Mordvichev, Tư Lệnh Quân Đoàn 8

Tư lệnh Quân Đoàn 8, trung tướng Andrei Mordvichev hiện là sĩ quan cấp cao nhất tử trận ở Ukraine. Theo chính quyền Kiev, viên tướng này bị bắn chết ở vùng Chernobyvka, gần Kherson, một thành phố mà lực lượng Nga đã chiếm đóng. Một lần nữa, Điện Kremlin chưa xác nhận thông tin này. 

Theo báo Pháp (RFI ghi lại)