WESTMINSTER, California (NV) – Di cốt 81 chiến sĩ Nhảy Dù VNCH tử nạn trong cuộc chiến Việt Nam cách đây hơn nửa thế kỷ sẽ được vinh danh qua một buổi lễ tại Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, Westminster, vào lúc 9 giờ sáng Thứ Bảy, 26 Tháng Mười, trước khi được đưa thẳng ra Tượng Đài Thuyền Nhân Việt Nam ở Westminster Memorial Park, qua đoạn đường dài khoảng 1 dặm, để chôn cất với một nghi lễ quân cách nghiêm trang.

Đây là thông báo mới nhất của tổ chức Lost Soldiers Foundation (LSF) gởi cho nhật báo Người Việt hôm Thứ Năm, 17 Tháng Mười.

LSF là tổ chức bất vụ lợi do cựu Thượng Nghị Sĩ Jim Webb (Dân Chủ-Virginia), cựu Đại Tá Gino Castagnetti, và Luật Sư Jeffrey McFadden thành lập để lo việc di chuyển và chôn cất 81 di cốt này, qua sự phối hợp với Gia Đình Mũ Đỏ Trung Ương (GĐMĐ), do Bác Sĩ Nguyễn Quốc Hiệp làm chủ tịch.

Thông báo do ông McFadden gởi đến cho biết như sau: “Thay mặt LSF, tôi muốn nói rõ hơn về thông tin không chính xác liên quan đến việc vinh danh và chôn cất 81 di cốt chiến sĩ Nhảy Dù VNCH vào ngày 26 Tháng Mười tới đây, tại Westminster, California…”

“Trước hết, 81 di cốt này sẽ không được diễn hành trên đại lộ Trần Hưng Đạo (Bolsa Avenue) xuyên qua trung tâm Little Saigon,” ông McFadden viết. “Sau lễ vinh danh tại tượng đài, 81 di cốt sẽ được di chuyển về hướng Tây, thẳng ra đường Beach, rồi đi về hướng Nam, tới Westminster Memorial Park, để chôn cất.”

Luật Sư McFadden viết tiếp: “Kế đến, nghi thức chôn cất sẽ được cựu Thượng Nghị Sĩ Jim Webb chủ trì với sự trợ giúp của GĐMĐ.”

Ngoài ra, ông McFadden cũng gởi kèm một thông cáo báo chí của ông Webb cho biết thêm một số chi tiết của chương trình.

Buổi lễ tại Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ bắt đầu đúng 9 giờ sáng. Chỗ ngồi có sẵn từ lúc 8 giờ 15 phút. Xe mang di cốt 81 “Thiên Thần Mũ Đỏ” có mặt lúc 8 giờ 45 phút. Quan tài sẽ được cựu quân nhân QLVNCH hộ tống từ xe tang đến tượng đài.

Sau đó là nghi thức thông lệ long trọng như chào đón quốc quân kỳ, ban hợp ca hát quốc ca VNCH và Mỹ.

Kế đến là một vòng hoa được dâng lên, theo sau một người mặc đồng phục thổi kèn túi, và ba hồi súng vinh danh, rồi sau đó là kèn “Chiêu Hồn,” do Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đảm trách.

Xen lẫn các nghi thức này sẽ là phát biểu của ông Trí Tạ, thị trưởng Westminster; ông Richard Spencer, bộ trưởng Bộ Hải Quân Hoa Kỳ; ông Fred Smith, chủ tịch sáng lập FedEx; nhà văn Phan Nhật Nam, cựu đại úy Nhảy Dù và từng là đại đội trưởng đại đội có 81 chiến sĩ bị nạn; và Bác Sĩ Nguyễn Quốc Hiệp.

Theo Bác Sĩ Hiệp, vào ngày 11 Tháng Mười Hai, 1965, một chiếc máy bay C-123 bị rơi trên một vùng hẻo lánh ở Việt Nam, làm phi hành đoàn gồm bốn phi công Mỹ và 81 chiến sĩ Nhảy Dù VNCH thiệt mạng.

Lúc đó, Tiểu Đoàn 3 và Tiểu Đoàn 7 Nhảy Dù vừa xong nhiệm vụ, chuẩn bị chuyển về Sài Gòn, thì được lệnh của Quân Đoàn 2 ở lại để đánh giải vây cho Sư Đoàn Mãnh Hổ của Nam Hàn đang bị kẹt ở Tuy Hòa. Chẳng may, Đại Đội 72 thuộc Tiểu Đoàn 7 lại đi trên chiếc máy bay C-123 định mệnh đó.

“Tôi nhớ, viên phi công trưởng là Thiếu Tá Robert M. Horsky, từng lái B-52, nhưng vì hôm đó sương mù nên bay thấp, và thế là máy bay đâm vào núi, làm tất cả tử nạn. Vùng máy bay rơi là khu rừng hiểm trở, cách Tuy Hòa 32 cây số về phía Tây, gần như không thể vào được. Mãi đến năm 1974, khi người dân đi sâu vào rừng kiếm củi, họ mới phát hiện xác máy bay và các hài cốt,” ông Hiệp kể tiếp.

Được biết, chiếc C-123 hôm đó bay từ phi trường Pleiku đến phi trường Tuy Hòa thì bị nạn.

Tuy nhiên, tất cả hài cốt bị trộn lẫn vào nhau, nên người ta đưa vào một quan tài, và chuyển về Bangkok, Thái Lan.

Qua thử nghiệm DNA, Bộ Quốc Phòng Mỹ xác nhận được danh tính của bốn phi công Mỹ, đem về chôn cất ở Nghĩa Trang Quốc Gia Arlington.

Trong khi đó, không có thông tin gì để xác nhận 81 người Việt Nam còn lại.

Năm 1986, 81 di cốt này được chuyển về Cơ Quan Tìm Kiếm Tù Binh/Người Mất Tích (DPAA) ở Hawaii, nơi phụ trách xác định danh tính những người tử trận hoặc mất tích trong chiến tranh.

Cách đây khoảng hai năm, ông Jim Webb, từng là bộ trưởng Bộ Hải Quân dưới thời Tổng Thống Ronald Reagan, được Bộ Quốc Phòng Mỹ giao trách nhiệm giải quyết số phận của 81 di cốt này.

Hôm Thứ Sáu, 13 Tháng Chín, một chiếc máy bay của Không Lực Hoa Kỳ chở 81 di cốt này đến California, để trong một căn cứ quân sự. (Đ.D.)