Ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc, sau khi nhiều lần tuyên bố hứa sẽ hành động về các vấn đề gồm nhập cư, kinh tế và chiến tranh ở Ukraine. Trong cuốc bầu cử này Tổng Thống Trump nhận được nhiều sự ủng hộ cho tuyên bố chính trị của ông tại Quốc Hội sau khi Đảng Cộng Hòa của ông giành lại quyền kiểm soát Thượng Viện và Hạ Viện.
Trong bài phát biểu mừng chiến thắng tại tư dinh Mar-A-Lago ở Florida, TT đắc cử Trump đã thề rằng ông sẽ “điều hành theo phương châm đơn giản: Hứa thì phải giữ. Chúng ta sẽ giữ lời hứa”.
Nhưng trong một số diều thực hiện, ông không đưa ra chi tiết về phương pháp ông làm thế nào để đạt được mục tiêu của mình.
Khi được Fox News hỏi vào năm 2023 rằng liệu ông có lạm dụng quyền lực hay nhắm vào các đối thủ chính trị để trả thù hay không, ông trả lời rằng ông sẽ không làm vậy, “trừ ngày đầu tiên”. Ông nói: “Không, không, không, ngoài ngày đầu tiên. Chúng tôi sẽ đóng cửa biên giới và chúng tôi sẽ khoan, khoan, khoan. Sau đó, tôi không phải là một nhà độc tài”.

Bảy điều ông Trump đã tuyên bố và hứa sẽ thực hiện là:

1) Trục xuất người di cư không có giấy tờ hợp lệ:

Trục xuất người di cư không có giấy tờ hợp lệ

Trong khi vận động tranh cử, Trump đã nhiều lần hứa sẽ trục xuất hàng  triệu người di cư không có giấy tờ hợp lệ. Đây là cuộc trục xuất người di cư lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Ông cũng hứa sẽ hoàn thành việc xây dựng bức tường biên giới Mexico-Hoa Kỳ mà đã  khởi công trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông. Đều này thì ông gặp thuận tiện bởi cả Hạ Viện và Thượng Viện do đảng Cộng Hòa lãnh đạo nên dễ thông qua kinh phí để chi cho xây bức tường chống di cư bất hợp pháp.
Số lượng người vượt qua biên giới ở phía nam Hoa Kỳ đã đạt mức kỷ lục vào cuối năm 2023 do chủ trương của chính quyền Biden-Harris, trước khi có giảm vào năm 2024.
Trở ngại: Các chuyên gia đã nói với báo chí rằng việc trục xuất ở quy mô mà Trump hứa sẽ phải đối diện với những thử thách lớn về mặt pháp lý và những  chuẩn bị cho việc trục xuất. Đồng thời điều này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế vì thiếu người lao động.
Đặc biệt trong việc trục xuất này ông hủy bỏ điều lệ có từ lâu “những trẻ con sinh ra ở Mỹ của những phụ huynh nhập cư bất hợp lệ sẽ không được hưởng quốc tịch Mỹ và  cũng bị trục xuất”

2) Các hành động về kinh tế, thuế và thuế quan

Nâng thuế quan

Lạm phát: Kinh tế là vấn đề chính đối với những cử tri. Trump đã hứa sẽ “chấm dứt nạn lạm phát” đã tăng lên mức cao dưới thời Tổng Thống Joe Biden trước khi giảm trở lại. Ở Mỹ, quyền lực của tổng thống trong việc tác động trực tiếp đến giá cả là có hạn. Liệu ông Trump sẽ làm như thế nào để giảm lạm phát?
Thuế đối với người dân Mỹ: Ông cũng đã hứa sẽ cắt giảm thuế toàn diện, nhằm kéo dài cuộc cải tổ giảm thuế của ông chủ trương từ năm 2017 nhiệm kỳ trước. Ông đã đề xuất miễn thuế tiền típ, bỏ thuế đối với các khoản thanh toán an sinh xã hội và cắt giảm thuế những công ty sản xuất tại Mỹ.
Thuế quan với nước ngoài: Ông đã đề xuất mức thuế mới ít nhất là 10% đối với hầu hết các hàng hóa từ nước ngoài bán vào nước Mỹ để giảm thâm hụt cán cân thương mại.
Thuế quan với Trung Cộng: Ông cho biết hàng nhập khẩu từ Trung Cộng có thể phải chịu mức thuế bổ sung là 60%. Điều này một số kinh tế gia và Trung Cộng đã cảnh báo rằng những hành động như vậy có thể đẩy giá cả lên cao đối với người dân Mỹ tiêu dùng. Nhưng ông nói đánh thuế quan nhập khẩu cao nhưng vật giá tiêu dùng không được tăng (?).

3) Cắt giảm các quy định về khí hậu

Cắt giảm các quy định về khí hậu

Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, TT Donald Trump đã bãi bỏ hàng trăm biện pháp bảo vệ môi trường và biến nước Mỹ trở thành quốc gia đầu tiên rút khỏi thỏa thuận khí hậu Paris.
Lần này, ông lại một lần nữa tuyên bố sẽ cắt giảm các quy định, đặc biệt là để giúp ngành công nghiệp ô tô chạy bằng năng lượng xăng dầu ở Mỹ. Ông liên tục chỉ trích xe điện, hứa sẽ lật ngược các mục tiêu của TT Biden khuyến khích dân chúng chuyển sang dùng xe điện.
Năng lượng: Ông đã cam kết tăng sản lượng nhiên liệu hóa thạch (dầu đá phiến) của Hoa Kỳ – tuyên bố sẽ “khoan, khoan, khoan” ngay từ ngày đầu tiên để ủng hộ các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió.
Ông muốn mở các khu vực như vùng hoang dã Bắc Cực để khoan dầu, điều mà ông cho rằng sẽ giúp giảm chi phí năng lượng – mặc dù các nhà phân tích vẫn còn hoài nghi.

4) Chấm dứt chiến tranh Ukraine

Chấm dứt chiến tranh Ukraine

Trump đã chỉ trích hàng chục tỷ đô la mà Mỹ đã chi ra để hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến với Nga – và đã cam kết chấm dứt xung đột “trong vòng 24 giờ” thông qua một thỏa thuận được đàm phán.
Ông chưa nói cụ thể cả hai bên tham chiến Nga-Ukraine nên từ bỏ điều gì. Đảng Dân chủ cho rằng hành động này sẽ tiếp thêm sức mạnh cho Tổng thống Nga – Putin.
Trump muốn Hoa Kỳ tách mình khỏi các cuộc xung đột nước ngoài nói chung. Về cuộc chiến ở Gaza, ông Trump đã định vị mình là người ủng hộ trung thành của Israel, nhưng đã thúc giục đồng minh Israel chấm dứt hoạt động của mình.
Ông cũng đã cam kết chấm dứt tình trạng bạo lực liên quan ở Lebanon, nhưng không đưa ra chi tiết về cách thức thực hiện.

5) Không có lệnh cấm phá thai

Không có lệnh cấm phá thai

Ông Trump đã nói trong cuộc tranh luận tổng thống với Harris rằng ông sẽ không ký thành luật lệnh cấm phá thai trên toàn quốc.
Năm 2022, quyền phá thai theo hiến pháp toàn quốc đã bị Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ bác bỏ.
Quyền sinh sản đã trở thành chủ đề vận động tranh cử của bà Harris và một số tiểu bang đã phê duyệt các biện pháp bảo vệ hoặc mở rộng quyền phá thai vào ngày bỏ phiếu.
Bản thân Donald Trump thường xuyên nói rằng các tiểu bang nên được tự do quyết định luật phá thai của riêng mình, nhưng lại gặp khó khăn trong việc tìm ra thông điệp nhất quán của riêng mình.

6) Xin lỗi và thả tự do một số người cho là bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021

Biểu tình ngày 6-01-2021 tại Điện Capital Hoa Kỳ

Trump đã nói rằng ông sẽ “trả tự do” cho một số người bị kết tội trong cuộc bạo loạn ở Washington DC vào ngày 6/01/2021, khi những người ủng hộ ông xông vào tòa nhà Quốc Hội để ngăn chặn chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020 của ông Joe Biden. Một số trường hợp tử vong nên bị đổ lỗi cho bạo lực, mà Trump bị cáo buộc là đã kích động biến hàng trăm người ủng hộ biểu tình bị kết tội tù nhân chính trị.
Ông tiếp tục nói rằng nhiều người trong số họ “bị giam giữ oan”, mặc dù đã thừa nhận rằng “một số người trong số họ, có lẽ họ đã mất kiểm soát”.

7) Sa thải Công tố viên đặc biệt Jack Smith

Công tố viên đặc biệt Jack Smith

Trump đã tuyên bố sẽ sa thải “trong vòng hai giây” sau khi nhậm chức, công tố viên kỳ cựu đang chỉ đạo hai cuộc điều tra hình sự chống lại ông.
Công tố viên đặc biệt Jack Smith đã truy tố Trump về những nỗ lực bị cáo buộc nhằm lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 và về việc ông bị cáo buộc xử lý sai các tài liệu mật.
Trump phủ nhận mọi hành vi sai trái và đã ngăn chặn được cả hai vụ án được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử. Ông nói rằng ông Smith đã khiến ông phải chịu một “cuộc săn lùng phù thủy chính trị”.
Trump sẽ trở lại Tòa Bạch Ốc với tư cách là tổng thống đầu tiên bị kết án hình sự, sau khi bị kết tội làm giả hồ sơ kinh doanh tại New York.

https://vietquoc.org