Trong Lễ Thượng Thọ thân phụ Thụy Lan – Đại Tá Lê Thương 98 tuổi – tại nhà hàng White Palace, Thứ Bảy 27/1/2024, Thiếu Tá Hồ Đắc Huân đã hai lần chia sẻ cảm nghĩ chân tình trong tình quân ngũ với nhau trước quan khách, rất xúc động.

Thiếu Tá Hồ Đắc Huân, tuổi Bính Tý (1935) nay đã 90 tuổi, quen biết với thân phụ Thụy Lan và đã từng sinh hoạt với nhau trong Hội Cựu Tù Nhân Chính Trị nên coi như người chú trong đại gia đình

Chú Hồ Đắc Huân, tốt nghiệp Khóa 2 Sĩ Quan Hiện Dịch Đặc Biệt Nha Trang, sau những năm lao tù, định cư tại Orange County, Hoa Kỳ năm 1991. Là sĩ quan phục vụ ở Trung Tâm Huấn Luyện Sông Mao, TTHL Quốc Gia Vạn Kiếp… Sau 8 năm lao tù, năm 1990 được đi diện H.O định cư tại Hoa Kỳ, chú mang hoài bảo của mình trong công việc đóng góp Quân Sử QLVNCH ở hải ngoại.

Cuốn “Lược Sử Quân Lực VNCH” của Đại Tá Trần Ngọc Thống, Thiếu Tá Hồ Đắc Huân và Trung Úy Lê Đình Thụy đã bỏ nhiều công sức nghiên cứu, tài liệu, hình ảnh… tác phẩm đồ sộ gồm 900 trang (khổ 8.5 x 11’) trên giấy trắng, hình full color, bìa cứng được ra mắt vào chiều ngày Thứ Bảy 12/5/2012 tại Hội Trường thành phố Westminster, quy tụ rất đông quan khách, hội đoàn, đoàn thể và đồng hương, kín cả hội trường.

Ngoài tài liệu và hàng ngàn tấm ảnh, trình bày về hệ thống tổ chức Quân Lực VNCH, còn có các Thông Tư, Nghị Định, Sắc Lệnh ân thưởng huy chương, thắng cấp, giáng cấp; đầy đủ Phù Hiệu, Quân Kỳ các Quân Binh Chủng Hải, Lục, Không Quân, từ cấp Quân Đoàn đến Sư Đoàn, các loại huân chương, huy chương của Quân Lực VNCH. Tiểu sử, hình ảnh các Tướng lãnh QLVNCH từ ngày thành lập Quân Đội Quốc Gia VN đến ngày miền Nam rơi vào tay CS. Hình ảnh, Nghị định thành lập các quân trường, Trường Võ Bị Quốc Gia, Trường Đại Học Chiến Tranh Chính Trị, Trường Bộ Binh Thủ Đức, quân trường Vạn Kiếp, trường Hạ Sĩ Quan Nha Trang v..v., danh tánh các sĩ quan anh dũng tuẫn tiết trong thời điểm 30/4/1975, các chiến sĩ trong Quân Lực VNCH đã bỏ mình trong trại tù Cộng Sản hay trên đường vượt thoát khỏi Việt Nam, và rất nhiều hình ảnh, chiến tích của Quân Lực VNCH cùng những lời nhận định, đánh giá về Quân Lực VNCH của các Tướng lãnh đồng minh…

Theo lời Thiếu Tá Hồ Đắc Huân: “Chúng tôi đã bỏ rất nhiều công sức và không ngại tốn kém để thực hiện cuốn sách này. Dĩ nhiên đây là tim óc của chúng tôi làm ra nên chúng tôi rất sung sướng”. Điều nầy nói lên tấm lòng của 3 tác giả khi thực hiện quyển sách rất giá trị. Rất tiếc Đại Tá Trần Ngọc Thống (2020) và Trung Úy Lê Đình Thụy (2018) đã ra người thiên cổ.

Sau quyển sách về “Lược Sử Quân Lực VNCH”, chú Hồ Đắc Huân tiếp tục sự nghiệp cầm bút. Cuốn sách “Tôi Đi Khóa 2 Sĩ Quan Hiện Dịch Đặc Biệt Nha Trang” ấn hành năm 2020, dày 512 trang (khổ book). Trong Lời Mở Đầu, tác giả viết: “Cuối đời tôi muốn có một cuốn sách riêng cho mình nên đã chọn một số bài viết trước đây về các đơn vị mình phục vụ và mọt số đơn vị khác cùng nhũng bài tưởng nhớ các Thầy, và các Chiến Hữu thân quý đã quá cố”. Với những dòng ngắn ngủi đó nhưng với Thụy Lan – kẻ hậu sinh – rất ngưỡng mộ chú đã dấn thân trong binh nghiệp cho quê hương Tổ Quốc. Trong quyển sách nầy, Chương II Nhớ Về Thầy, Bạn Cũ, chú đã dành 155 trang (348-503) để tưởng nhớ, đáng trân trọng.

Năm 2021, chú tiếp tục ấn hành tác phẩm “Hồn Trong Sách Cũ” dày 544 trang (khổ book), sách dày 544 trang. Ngay tựa đề của quyển sách đã nói lên tài liệu lịch sử của một thời như Kinh Đô Huế, Đài Tiếng Nói Quân Đội VNCH, Báo Chí Trong QLVNCH, Các Thư Viện Quốc Gia, Lực Lượng Cảnh Sát Quốc Gia, Thương Phế Binh VNCH, Đoạn Đường H.O… và các bài tưởng nhớ các thầy và bạn cũ đã ra người thiên cổ.

Trong đêm Lễ Thượng Thọ của thân phụ, chú Hồ Đắc Huân cho biết sẽ thực hiện quyển sách ở tuổi 90, trong những năm qua, chú đã nhận được nhiều tài liệu, thư từ, bút tích, hình ảnh của nhiều vị Tướng lãnh, sĩ quan cao cấp, các giới chức thời Việt Nam Cộng Hòa… để góp thêm trong phần Quân Sử VNCH và lưu lại các thế hệ sau nầy. Thụy Lan không ngờ tuổi hạc của chú (xưa nay rất hiếm) vẫn còn minh mẫn và rất tâm huyết với “di sản” quý báu như vậy. Là thế hệ con, cháu với chú Hồ Đắc Huân, Thụy Lan không dám nhận xét, mà xin gởi đến chú “người nặng tình với Quân Sử QLVNCH” và quê hương, Tổ Quốc.

Trong bài viết của nhà văn  Phạm Tín An Ninh: Hồ Đắc Huân Người Thu Nhặt Những Mảnh Vỡ Lịch Sử Của Một Quân Đội Bức Tử.

“Mãi đến đầu năm 2011, cộng đồng người Việt tị nạn rất đỗi vui mừng khi thấy xuất hiện cuốn “Lược Sử Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa”…  Phải công nhận đây là một tập tài liệu đầy đủ và chính xác nhất về QLVNCH tại hải ngoại (sau 1975). Từ việc hình thành quốc gia VNVCH đến việc thành lập, trưởng thành của QLVNVCH, từng các Quân, Binh Chủng, các Quân, Sư Đoàn, các đơn vị Tổng Trừ Bị, các Quân Trường, với đầy đủ “mầu cờ sắc áo”, hình ảnh tất cả các loại quân phục, quân kỳ, hiệu kỳ, lệnh kỳ, phù hiệu, huy hiệu, cấp bậc, huy chương.

Ba tác giả này, môt vị đã ra đi quá sớm (Trung Úy Lê Đình Thụy), một vị thì tuổi quá cao (Đại Tá Trần Ngọc Thống) nên đã bỏ bút rồi cũng ra đi sau đó, giờ chỉ còn duy nhất lão niên Hồ Đắc Huân…”

Với nhà văn Phạm Tín An Ninh, trong bài của nhà văn Vương Trùng Dương cho biết chú sinh năm 1943 tại Khánh Hòa, theo học tại Trường Trung Học Võ Tánh Nha Trang. Nhập ngũ Khóa 18 SQ Trừ Bị Thủ Đức. Tháng 3/1965 ra trường, phục vụ tại Sư Đoàn 23 Bộ Binh, từ cấp trung đội đến trung đoàn… Sau biến cố tang thương năm 1975, bị 8 năm tù cho đến tháng 9/1983. Năm 1984 vượt biển… trại tị nạn Hawkins Road, doanh trại cũ của quân đội Anh tại Singapore, một thời gian được chuyển sang trại chuyển tiếp Bataan, Phi Luật Tân rồi định cư tại Na Uy… Năm 1988, Thụy Lan vượt biển sang Thái Lan và chuyển sang trại Bataan vào tháng Tư trước khi được định cư ở Mỹ.

Nhà văn Phạm Tín An Ninh sau khi về hưu tiếp tục cầm bút vào năm 2008, đã ấn hành các tác phẩm (truyện ngắn, hồi ký) Ở Cuối Hai Con Đường, Rừng Khóc Giữa Mùa Xuân, Sau Cuộc Biển Dâu, Vệt Năng Cuối Chiều, Những Nén Hương Thắp Muộn và Vẫn Còn Vương Tơ (viết chung với vị thầy Võ Doãn Nhẫn). Tất cả các tác phẩm ra mắt tại Hoa Kỳ và Úc Châu, nhà văn Phạm Tín An Ninh đều ủy quyền cho Ban Tổ Chức gây quỹ yểm trợ anh em Thương Phế Binh đang còn khốn khổ ở trong nước, cũng không nhận lại bất cứ một chi phí nào, điều đó nói lên tấm lòng của tác giả với đồng đội một thời cùng nhau chiến đấu.

Sau nửa thế kỷ, đánh dấu thời điểm mất nước, Thụy Lan may mắn được nhiều lần trò chuyện với chú Hồ Đắc Huân nên viết thô thiển những dòng nầy chia sẻ với người nặng tình đến quê hương, binh nghiệp qua những cuốn sách liên quan đến Quân Sử QLVNCH cho thế hệ mai sau.

Orange County, February, 2025

Thụy Lan