Cách Đảng Cộng sản Trung Quốc tìm cách giành bạn bè và ảnh hưởng thông qua các nhóm chính trị ở Trung Đông Các nhà quan sát cho rằng chính sách ngoại giao giữa các bên ở Trung Đông có thể giúp Trung Quốc xuất khẩu hệ thống quản trị của mình và nhận được sự ủng hộ trong các vấn đề nhạy cảm.

Từ việc môi giới một thỏa thuận giữa các đối thủ Ả Rập Saudi và Iran đến việc đề nghị can thiệp vào cuộc khủng hoảng giữa Israel và Palestine, những nỗ lực ngoại giao của Trung Quốc ở Trung Đông đã nâng cao vị thế của Bắc Kinh với tư cách là một bên tham gia trong khu vực.

Trung Quốc phản đối một cuộc họp đã được lên kế hoạch của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vi phạm nhân quyền ở Triều Tiên vì nó sẽ chỉ “tăng cường đối đầu và đối kháng,” một phát ngôn viên của phái đoàn Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc tại New York cho biết hôm thứ Hai.

Hoa Kỳ, Albania và Nhật Bản đã dự định một cuộc họp. Đây sẽ là cuộc họp công khai chính thức đầu tiên của hội đồng gồm 15 thành viên về vấn đề này.

Người phát ngôn phái bộ Liên hợp quốc của Trung Quốc cho biết: “Trung Quốc không thấy hội đồng có thêm giá trị gì khi tổ chức một cuộc họp như vậy và sẽ phản đối điều đó”.

“Một cuộc họp của hội đồng về nhân quyền ở CHDCND Triều Tiên, Trung Quốc tuyên bố ” cuộc họp nầy nằm ngoài nhiệm vụ của hội đồng, chính trị hóa các vấn đề nhân quyền và chỉ nhằm tăng cường đối đầu và đối kháng”,

Bắc Kinh đã công kích Hoa Kỳ vì đã tiếp William Lai Ching-te (Lại Thanh Đức), phó tổng thống đương nhiệm của Đài Loan và là ứng cử viên tổng thống hàng đầu, Tàu mô tả ông này là “kẻ gây rối” và cáo buộc Washington sử dụng hòn đảo này để kiềm chế Trung Quốc.

Ông Lai quá cảnh ở New York một thời gian ngắn vào thứ Bảy trước khi lên đường đến Paraguay – một trong những đồng minh ngoại giao cuối cùng còn lại của hòn đảo, để dự lễ nhậm chức của Tổng thống Santiago Pena, người đã có 5 ngày ở Đài Loan vào tháng Bảy.

Các nhà phân tích cho biết, chứng khoán Trung Quốc có thể không sớm thoát khỏi tình trạng khó khăn trong bối cảnh khủng hoảng bất động sản ngày càng trầm trọng, những bất ổn địa chính trị gia tăng và triển vọng kinh tế mờ mịt. Chính sách của Bắc Kinh có thể bị hạn chế và các nhà quản lý đang phải vật lộn để nhìn thấy bất kỳ mặt tích cực nào.

Cái gọi là thách thức Trung Quốc dự kiến sẽ chiếm một phần đáng kể trong chương trình nghị sự tại hội nghị thượng đỉnh NATO vừa kết thúc ở Vilnius, Litva. Và không còn chỗ để nghi ngờ Hoa Kỳ và các đồng minh của họ đang cố lôi kéo Trung Quốc vào một cuộc chiến tranh lạnh mới.

”Các tham vọng và chính sách cưỡng chế đã nêu của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) thách thức lợi ích, an ninh và các giá trị của chúng tôi,” liên minh an ninh xuyên Đại Tây Dương cho biết. “Các hoạt động kết hợp và không gian mạng độc hại của CHND Trung Hoa cùng với những luận điệu đối đầu và thông tin sai lệch của họ nhắm vào các đồng minh và gây tổn hại đến an ninh của liên minh.”  thậm chí liên minh an ninh xuyên Đại Tây Dương còn cáo buộc Trung Quốc về “các chiến thuật cưỡng ép và nỗ lực chia rẽ liên minh”.

Trong một phản bác ngay lập tức, phái đoàn Trung Quốc tại Liên minh châu Âu đã chỉ trích kịch liệt thông cáo, tố cáo thông cáo này chứa đầy “những luận điệu lặp đi lặp lại lặp đi lặp lại tâm lý Chiến tranh Lạnh và thành kiến ý thức hệ”, nói rằng “cố tình bôi nhọ Trung Quốc”. “Là một sản phẩm của Chiến tranh Lạnh, Nato có một thành tích xấu trong lịch sử,” họ nói, và nói thêm: “Chúng tôi kiên quyết phản đối việc Nato di chuyển về phía đông vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương.”

Những nỗ lực này đã ở cấp nhà nước và được thực hiện thông qua bộ ngoại giao Trung Quốc và các nhà lãnh đạo nhà nước.

Nhưng Trung Quốc cũng đang can dự vào khu vực ở một cấp độ khác, cố gắng thúc đẩy mô hình quản trị của riêng mình như một giải pháp thay thế cho phương Tây bằng cách thúc đẩy sự tham gia giữa Đảng Cộng sản và các tổ chức chính trị từ khắp thế giới Ả Rập.

Tin Từ South China Morning 8/5/2023, Kinh tế gia Nouriel Roubini cho biết Mỹ và Trung Quốc đang trong quá trình va chạm có thể làm trầm trọng thêm “tình trạng suy thoái địa chính trị”.

Ông nói: “Sự phân mảnh và tách rời đang trở thành điều bình thường mới”, đồng thời cảnh báo rằng triển vọng hợp tác giữa Mỹ và Trung Quốc đang mờ dần.

Roubini trước đây đã nói rằng một cuộc suy thoái địa chính trị sẽ gây ra những hậu quả kinh tế và tài chính sâu rộng.

Theo nhà kinh tế Nouriel Roubini, quan hệ Mỹ-Trung đang trên đà va chạm chậm chạp và nó sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng “suy thoái địa chính trị” đe dọa những hậu quả kinh tế và tài chính to lớn.

Sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc có thể là ‘thảm họa’ đối với nền kinh tế toàn cầu: Lawrence Wong của Singapore Nhà lãnh đạo số 2 của Singapore nói rằng các biện pháp hạn chế công nghệ phương Tây khác nhau khó có thể ‘kìm hãm Trung Quốc’

Nhưng ông cảnh báo rằng ‘thiệt hại tài sản từ các biện pháp tài chính trong bối cảnh căng thẳng kinh tế Trung Quốc-Mỹ là không rõ. Nhà lãnh đạo số 2 của Singapore, ông Lawrence Wong cảnh báo rằng tình trạng “cạnh tranh cực độ” giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, với việc sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế, có thể là “thảm họa” đối với nền kinh tế toàn cầu.

Nhưng Trung Quốc cũng đang can dự vào khu vực ở một cấp độ khác, cố gắng thúc đẩy mô hình quản trị của riêng mình như một giải pháp thay thế cho phương Tây bằng cách thúc đẩy sự tham gia giữa Đảng Cộng sản và các tổ chức chính trị từ khắp thế giới Ả Rập.

Gác Lại Tranh Chấp Cùng Khai Thác

Việt Nam cần hết sức cảnh giác trước ‘một cạm bẫy’ hay quan điểm như cách Trung Quốc gợi ý với các nước ‘khai thác chung’ ở những vùng mà Trung Quốc gọi là có ‘tranh chấp’ chủ quyền biển đảo, nhất là trong tình hình trên Biển Đông hiện nay, nơi mà thực chất Trung Quốc thường xuyên tự biến đổi nguyên trạng và gây thành ‘tranh chấp’, nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc nêu quan điểm của mình với RFA Tiếng Việt.

Ông Đinh Kim Phúc đồng thời cho rằng Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm của Nhật Bản trong việc kiên quyết từ chối đề nghị dạng này của Trung Quốc qua kinh nghiệm bảo vệ chủ quyền ở các đảo tại Senkaku.

Vấn Nạn Dân Số Già

Trung Quốc đang phải đối mặt với dân số già và những người trẻ tuổi không thể tìm được việc làm có thể chăm sóc họ. Đến năm 2035, khoảng 400 triệu người Trung Quốc sẽ từ 60 tuổi trở lên, chiếm khoảng 30% dân số cần sự trợ giúp xã hội. Năm ngoái, lần đầu tiên số ca tử vong cao hơn số ca sinh kể từ năm 1961, càng làm cho cán cân nhân khẩu học của quốc gia trở nên u ám.

Cũng từ báo TIME tỷ lệ người lao động trên số người phụ thuộc ngày càng bất lợi hơn khi ước tính có khoảng 228 triệu thành viên thuộc thế hệ bùng nổ trẻ em của Trung Quốc từ năm 1963-1972 sẽ nghỉ hưu trong thập kỷ này. Năm ngoái, Trung Quốc có 2,26 người trong độ tuổi lao động hỗ trợ một người cao tuổi, nhưng con số này được dự báo sẽ giảm xuống còn 1,25 vào năm 2042. Điều này hứa hẹn sẽ tạo ra gánh nặng chưa từng có đối với những người trẻ tuổi, cũng như hầu hết các bạn là con một càng khó khăn hơn.  Họ nói: “Thế hệ của họ cảm thấy áp lực ngày càng lớn từ công việc và gia đình.

Tài liệu tham khảo:

The South China Morning Post

RFA tiếng Việt

Reuters