Bài bình luận rất hay với nhiều diễn chứng quan trọng
Việc công tố tiểu bang New York, ông Alvin Bragg truy tố cựu TT Trump đi vào lịch sử như lần đầu tiên một cựu TT bị một tiểu bang kiện. Câu chuyện cuối cùng sẽ đi đến đâu, bị xù vào thùng rác lịch sử như một một âm mưu chính trị vừa bẩn thỉu vừa vô lý vừa bất hợp pháp, hay vào sử sách như lần đầu tiên một cựu TT bị truy tố và xộ khám, chuyện này Trạng Trình tái sinh cũng chẳng biết được.
Câu chuyện có một không hai này bắt buộc Diễn Đàn Trái Chiều phải bàn thêm qua những cập nhật mới nhất.
Ta không có nhu cầu nhắc lại nội dung câu chuyện vì báo chí đã bàn quá nhiều.
Bài này sẽ bàn qua những khúc mắc quái lạ của câu chuyện, cùng với phản ứng đang thấy. Bài hơi dài vì tính quan trọng, xin quý độc giả thông cảm. Như thường lệ, bài này sẽ làm nhiều cụ vẹt… cụt hứng.
[Vì thời gian tính quan trọng, bài bình luận tuần này được đăng sớm hơn bình thường]
—————–
TỘI CỦA TRUMP
Thứ Ba tuần rồi, công tố New York đã chính thức công bố tội trạng của ông Trump cho ông Trump biết khi ông này ra trình diện tòa New York. Đã không có cảnh còng tay bị cảnh sát bắt vô khám như các cụ Vẹt thắp nhang cầu khấn. Sau đó, ông Trump đã bay về tư dinh Mar-A-Lago, chẳng bị nhốt ngày nào.
Trên căn bản, ông Trump bị tố đã khai gian, sửa đổi tài liệu, sổ sách, tổng cộng 34 lần, thành ra bị truy tố 34 tội. Trên nguyên tắc những tội này được coi như tội tương đối nhẹ -misdemeanour- nhưng trở thành tội nặng -felony- khi mục đích việc sửa đổi là để che giấu tội đút lót cô Daniels, cũng là một tội nhẹ, nhưng theo công tố Bragg, hai tội nhẹ cộng lại thành 34 tội nặng. Đó là công thức toán học trong chính trị của đảng DC. Quái lạ thay, cái tội chính mà ông Trump bị tố cáo muốn che giấu là tội cụ thể gì thì lại bị giấu nhẹm dù cả thế giới đều biết đó là tội đút lót cô Daniels, và ông Bragg cho biết đây là công bố sơ khởi nên luật pháp không bắt buộc phải nêu ra tội đó. Sau này, tội đó sẽ được công bố. Tổng cộng các tội lại, nếu ông Trump bị phán có tội hết, ông có thể đi tù tối đa 136 năm.
Nói trắng ra một cách ngắn gọn nhất: ông Trump bị tố 1) ăn bánh trả tiền, rồi 2) cạo sửa sổ sách để che dấu chuyện này. Ông Trump đã bác bỏ tất cả 34 tội. Công tố dựa trên hai tội căn bản đó, nhào nặn, chế biến, thêm bớt thành tới hơn ba chục tội.
Phiên điều trần tới với công tố được ấn định vào tháng Chạp 2023 và phiên tòa đầu tiên sẽ được triệu tập sớm nhất là tháng Giêng 2024. Không rõ đã có tính toán gì trong giới tòa án cấp tiến New York hay không, nhưng tháng Giêng 2024 cũng là tháng bắt đầu chính thức có các cuộc bầu TT sơ bộ trong cả hai đảng, tất nhiên những phiên tòa buộc tội Trump khi đó sẽ cực kỳ tai hại cho Trump. Và tin vui nữa cho các cụ vẹt là quan tòa Juan Merchan là người … phe ta có cầu chứng, thị thực đầy đủ: con gái ông ta là thành viên tích cực Ủy Ban Vận Động Bầu Cử của … Biden, bảo đảm sẽ bóp cổ Trump tới… trắng mắt. Đây hiển nhiên là cuộc chiến của toàn thể bộ máy cầm quyền Biden nhằm chặn không cho Trump hạ Biden trong cuộc bầu cử TT tới. Việc ông Trump bị phe DC đàn hặc hai lần, rồi truy tố trước tòa vì một tội dấm dớ chứng tỏ chưa khi nào trong lịch sử chính trị Mỹ một đảng chính trị lại sợ một ông đối lập một cách ghê gớm đến vậy và sẵn sàng dùng đủ mọi chiêu võ bá đạo gian trá nhất để triệt hạ đối thủ đó. Bất kể chuyện gì xẩy ra, ông Trump sẽ đi vào lịch sử như ác mộng lớn nhất lịch sử đảng DC Mỹ.
Chuyện ngoài lề thật quái lạ là trong khi công tố Bragg truy tố Trump về tội tìm cách đút lót cô đào sex, thì chính cô đào này lại bị tòa án Khu Vực 9 -9th District court- tuyên án phạt cô phải bồi thường cho Trump 121.962 đô tiền án phí. Năm 2018, cô đào sex Stormy Daniels kiện Trump vì tội phỉ báng khi ông Trump tuyên bố không có quan hệ gì với cô và những tố cáo của cô chỉ là phịa. Cô thua kiện và bị tuyên phạt phải trả đâu gần 500.000 đô tiền luật sư và án phí. Bây giờ phạt thêm nữa, tổng cộng trên dưới 600.000 đô. Cái điểm quái lạ là tòa Khu Vực 9 đã phán cô Daniels thua, tức là gián tiếp xác nhận việc ông Trump không có quan hệ gì với cô ta, trong khi bây giờ công tố Bragg lại tố cáo ông Trump tội có quan hệ rồi tìm cách giấu. Ai hiểu được câu chuyện, xin giải thích giùm, kẻ này đa tạ.
Trở lại vụ truy tố hiện nay của công tố Bragg:
CĂN BẢN PHÁP LÝ LỎNG LẺO
Trên căn bản, tội của ông Trump là đã sử dụng tiền thiên hạ gửi đến để hậu thuẫn việc ông vận động tranh cử TT năm 2016 để bịt miệng cô đào phim sex, không cho cô khai báo cùng cả nước việc ông Trump ăn nằm với cô ta trong khi bà vợ Melania đang mang bầu, một chục năm trước. Rồi sau đó cạo sửa sổ sách để che giấu vụ trả tiền này. Ngay tại đây, đã có nhiều vấn đề khiến căn bản pháp lý của việc truy tố mất chân đứng.
- Liên bang đã điều tra và đã phán không tội
Luật chi phối việc dùng tiền vận động tranh cử TT là luật liên bang với bộ Tư Pháp Liên Bang chịu trách nhiệm thi hành, và cơ quan kiểm soát việc sử dụng tiền đó là Ủy Ban Bầu Cử Liên Bang, -Federal Election Committee-. Cả hai cơ quan này, bộ Tư Pháp và FEC đều đã điều tra về việc sử dụng tiền bịt miệng -Mỹ gọi là ‘hush money’- này và đều có kết luận ông Trump không vi phạm luật gì hết, và đều không truy tố ông hay ban vận động tranh cử của ông. Thế thì công tố New York lấy tư cách gì truy tố ông Trump khi toàn bộ vấn đề không thuộc phạm vi thẩm quyền của tiểu bang, bất kể tiểu bang nào?
- Luật về dùng tiền mua im lặng
Trên nguyên tắc, dùng tiền của riêng mình để mua sự im lặng, hay để bãi nại là chuyện bình thường, hợp pháp, như TT Clinton đã trả 850.000 đô cho một cô để cô này bãi nại, không kiện ông nữa về tội sách nhiễu tình dục. Chỉ khi nào dùng tiền vận động tranh cử thì mới có tội. Bộ Tư Pháp và FEC đã điều tra và không tìm thấy bằng chứng nào về việc ông Trump đã lấy 130.000 đô từ quỹ vận động, nên không truy tố ông Trump. Công tố Bragg thì cho là ông Trump đã lấy số tiền đó trong quỹ vận động và khai gian số tiền đó là chi phí vận động tranh cử. Vấn đề là công tố Bragg phải có bằng chứng không chối cãi được mới truy tố ông Trump được. Làm sao liên hệ số tiền 130.000 đô liên quan trực tiếp đến vụ sex với cô Stormy? Đó là việc công tố Bragg phải chứng minh và thuyết phục bồi thẩm đoàn và quan tòa, chứ không phải là trách nhiệm Trump phải chứng minh mình vô tội như bà Pelosi khẳng định.
Riêng tiểu bang New York có luật cấm hush money cho dù đó là tiền túi, không phải lấy từ quỹ tranh cử, áp dụng cho tất cả các quan chức vận động tranh cử trong tiểu bang. Vấn đề là luật này có hiệu lực cho các chức vụ của tiểu bang, nhưng tổng thống không phải là một chức vụ tiểu bang mà là chức vụ liên bang. Nhưng công tố Bragg biện giải tuy chức vụ là liên bang, nhưng tranh cử tại New York, lấy phiếu cử tri New York thì luật New York có thể được áp dụng. Trước đây, chính bộ Tư Pháp của Biden đã xác nhật luật này của New York không áp dụng cho TT liên bang. Đây là chuyện có lẽ phải đợi Tối Cao Pháp Viện phân sử. Bởi vậy giáo sư luật Alan Dershowitz mới nói công tố Bragg áp dụng luật theo kiểu ‘khai phá rất sáng tạo’.
- Mất thời gian tính
Tùy công tố Bragg truy tố tội nặng hay nhẹ, nhưng dù sao thì cũng đã quá thời hạn để truy tố, vi phạm quy luật Mỹ gọi là statute of limitations. Theo luật New York, nếu là tội nhẹ -misdemeanour- thì hạn kỳ truy tố là 2 năm, nếu là tội nặng hơn -felony- thì là 5 năm. Bất kể nặng hay nhẹ thì câu chuyện ‘bịt miệng’ xẩy ra năm 2016, cách đây 7 năm rồi, quá hạn kỳ truy tố lâu rồi. Một luật sư của công tố Bragg cho biết ông Trump thường không ở New York mà thường đi đi về về, sống khá lâu tại Florida, do đó, mỗi lần ông không sống tại New York thì hạn kỳ không áp dụng. Nôm na ra, trong thời gian 7 năm qua, nếu ông Trump sống ở New York tổng cộng có một năm, thì coi như hạn kỳ áp dụng mới có một năm, còn thời giờ để truy tố. Đây cũng là một diễn giải luật kiểu rất sáng tạo, mới lạ của công tố Bragg cố rặn ra để vồ ông Trump, mà có lẽ phải đợi tòa kháng án hay Tối Cao Pháp Viện phân xử.
- Nhân chứng bất khả tín
Công tố Bragg cho biết hai nhân chứng chính là anh luật sư Michael Cohen và cô đào sex Stormy Daniels. Tuy nhiên, cả hai người trước đây đều đã khẳng định giữa ông Trump và cô Stormy chẳng có quan hệ gì và số tiền Cohen trao cho Stormy cũng chẳng liên hệ gì đến Trump hết. Bây giờ, họ có khai ngược lại thì ai tin? Nhất là cả hai nhân chứng đều chẳng ai có tư cách lớn, đáng tin cậy: một người đang ngồi tù vì tội nói láo, lừa gạt, và một người bị tố là tìm cách bắt chẹt, làm tiền Trump. Bồi thẩm đoàn ở New York, toàn là dân ghét Trump có thể ‘tin’ loại nhân chứng này và dựa vào đó kết tội Trump, nhưng sẽ khó qua khỏi cửa ải tòa kháng án rồi Tối Cao Pháp Viện.
- Chính công tố bất nhất
Công tố Alvin Bragg năm 2022 ra tranh cử chức công tố và đắc cử một phần dựa trên lời hứa sẽ chấm dứt chuyện phe đảng chính trị liên bang. Và ngay sau khi đắc cử rồi nhậm chức, đã tuyên bố chấm dứt cuộc điều tra về chuyện bịt miệng cô Stormy của Trump. Quyết định này lật ngược quyết định của ông tiền nhiệm, đã gây bất mãn, khiến hai luật sư trước đó phụ trách việc điều tra đã phản đối, từ chức, và tố ông Bragg yếu đuối, sợ, không dám đụng tới Trump.
Bây giờ, bất thình lình, công tố Bragg lại lật ngược quyết định của chính mình. Đã vậy còn đi xa hơn xa ông tiền nhiệm khi ra quyết định truy tố Trump. Chuyện gì đã xẩy ra? Tại sao lại lật ngược quyết định? Đã có yếu tố mới lạ nào thay đổi cuộc diện, khiến ông Bragg phải mở lại cuộc điều tra rồi đi thẳng tới quyết định truy tố ông Trump luôn, một quyết định mà từ năm 2016, ông công tố tiền nhiệm đã không làm được vì không đủ bằng chứng thuyết phục? Việc ông Trump tuyên bố ra tranh cử lại có phải là yếu tố then chốt khiến công tố Bragg chẳng những phải mở lại cuộc điều tra mà còn làm liều, truy tố, tìm cách cản đối thủ, giúp Biden không?
Ý thức được việc truy tố ông Trump dựa trên căn bản pháp lý quá lỏng lẻo, công tố Bragg đã vặn vẹo trẹo xương sống để nặn ra thêm cả lô tội khác, đưa đến việc truy tố ông Trump tới… 34 tội lớn nhỏ. Vấn đề là những tội này có chính danh không, có thật sự là tội hay không, có đầy đủ tang chứng, vật chứng và nhân chứng hay không.
DƯ ÂM QUA TRUYỀN THÔNG
- Newsweek
Chuyện lạ đáng nói: Newsweek, một tạp chí không lấy gì là thân thiện với phe bảo thủ CH, đã có nhiều bài nhận định không mấy thuận lợi cho công tố Bragg. Dưới đây là 3 bài đã đăng trên Newsweek:
1- Giáo sư luật Alan Dershowitz nhận định vụ truy tố giống như một thử nghiệm sáng tạo pháp lý dựa trên những căn bản pháp lý mới lạ rất yếu. Sáng tạo ở điểm lấy quyết định truy tố trước, rồi đi tìm cho ra tội để truy tố. Mà tìm tội bằng cách vặn vẹo luật hiện hành một cách méo mó nhất, khó có thể được các tòa trên chấp nhận được. Dù vậy, GS Dershowitz vẫn tiên đoán Trump sẽ bị bồi thẩm đoàn và tòa New York kết án, vì tính phe đảng nặng của cả tiểu bang New York.
Theo ý kiến cá nhân của Vũ Linh này, công tố Bragg có thể biết rõ sẽ khó vượt qua cửa ải các tòa trên, nhưng vẫn truy tố, vì chỉ cần bị mang tiếng truy tố cũng đủ hại Trump trên phương diện chính trị trong khi ông Trump đang vận động tranh cử. Cũng không khác gì bà Pelosi và hạ viện nhất quyết mang Trump ra đàn hặc hai lần cho dù ai cũng biết trước sẽ chẳng đi đến đâu hết.
2 – Một bài nhận định khác của Newsweek, nhắn tin cho các cử tri cuồng chống Trump: sorry các bạn của đảng DC, xin đừng khui sâm banh quá sớm. Bây giờ, chưa có gì ngã ngũ hết. Chưa ai biết rõ chi tiết truy tố, chưa ai thấy bằng chứng hay nghe nhân chứng nào, cũng như chưa ai nghe luật sư của ông Trump phản biện câu nào.
https://www.newsweek.com/my-fellow-democrats-dont-pop-champagne-just-yet-opinion-1791664
3 – Bài thứ ba của Newsweek công kích công tố Bragg nặng nề nhất, cho rằng việc truy tố ông Trump là một sai lầm vĩ đại -blunder of historic proportions-. Ông Bragg bị tố là lơ là trách nhiệm chính để cho New York rơi vào tình trạng tội phạm kỷ lục, và quyết định truy tố Trump chỉ chứng minh rõ ràng đám truyền thông, hệ thống an ninh quốc gia và Nhà Nước ngầm đã sẵn sàng bẻ cong mọi luật lệ, mọi nguyên tắc, và cùng nhau thông đồng nặn ra những âm mưu không thể tin nổi để bằng mọi giá truy tố Trump cho bằng được. Theo tác giả, phe cấp tiến hô hoán “không ai có thể ngồi trên pháp luật”, nhưng họ đã bỏ sót câu thòng theo là “ngoại trừ trường hợp là phe ta” (nguyên văn “no one is above the law, so long as you are on the right side of the political divide“).
Trump’s Indictment Is a Blunder of Historic Proportions
BÀI 276: VỤ ÁN LỊCH SỬ BRAGG TRUY TỐ TRUMP
