Socrates là nhà hiền triết thời cổ Hy lạp, có rất nhiều môn đệ , ông nổi tiếng thời xưa vì những lý-luận, triết-giải các vấn đề khó khăn trong cuộc sống của người đương thời, qua quan niệm nhân sinh và vũ-trụ của ông.

Một hôm để tìm hiểu thiên nhiên, ông dẫn đám đệ tử đi dọc theo con đường làng . Từ xa ông nghe có tiếng gọi tên ông vọng lại văng vẳng. Ngạc nhiên, ông dừng lại và chờ đợi …và quả thật, một người dân làng đang chạy lại …, rồi dừng lại trước mặt Socrates thở hổn-hển và bảo là muốn nói với ông một câu chuyện .

Socrates: ” Để kể lại một câu chuyện, cần theo đúng ba nguyên tắc “.

Người nông dân : “Trước giờ tui đâu có biết, mà là 3 nguyên tắc gì ?”

Socrates : “ Nguyên tắc thứ nhất, có chính mắt anh thấy nó không, chính tai anh có nghe không?”

Suy nghĩ một hồi , anh nông dân đưa tay lên gãi tai : ” Không ! Tui không chính mắt thấy chuyện đó, cũng không chính tai tôi nghe”.

Socrates: “ À há ! Nguyên tắc thứ hai là , câu chuyện anh sắp nói , có lợi gì cho người nghe hay không ? ” Suy nghĩ một lát , anh nông dân nói : ” Không , tui thấy không có lợi gì cho người nghe “.

Socrates : “ Câu chuyện anh sắp nói , không chính mắt anh thấy, không chính tai anh nghe, không có lợi cho người nghe , vậy nguyên tắc cuối cùng là: nó có lợi gì cho người nói hay không ?“.  Anh nông dân : “Không ! nó cũng chẳng có lợi gì cho tui “.

Socrates : ” Câu chuyện anh sắp nói , vi phạm ba nguyên tắc là : không chính mắt anh thấy , không có lợi cho người nghe , cũng không có lợi cho người nói.  vậy anh không nên nói “

Nghe giảng giải xong , các đồ đệ hết lời ca ngợi thầy mình đã đặt để ra ba nguyên tắc cho mọi câu chuyện .

Sưu tầm