• “Thứ Sáu Đen” được đặt tên không chỉ vì các cửa hàng khi có lời và được kế toán đánh dấu bằng “mực đen”.
• Câu chuyện thật còn “đen” hơn nhiều – thuật ngữ “Thứ Sáu Đen” lần đầu tiên được sử dụng vào năm 1869 bởi hai nhà đầu tư đã đẩy giá vàng lên cao và gây ra sự sụp đổ thị trường chứng khoán.
• Các thương gia ở Philadelphia đã cố gắng đổi tên thành “Thứ Sáu Lớn”, nhưng tên thay thế không bao giờ được chú ý.
• Vào cuối những năm 1980, “Thứ Sáu Đen” đã lan rộng trên toàn quốc với cốt truyện “đỏ thành đen” tích cực hơn.
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao lại có cái tên “Black Friday”? Bạn có lẽ không phải là người duy nhất thắc mắc về chuyện này.
“Thứ Sáu Đen” là một thuật ngữ thông tục để chỉ ngày Thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn ở Hoa Kỳ. Theo truyền thống, nó đánh dấu sự bắt đầu của mùa mua sắm Giáng Sinh ở Hoa Kỳ. Nhiều cửa hàng cung cấp các đợt bán hàng khuyến mãi hạ giá và thường mở cửa sớm, đôi khi sớm nhất là nửa đêm hoặc thậm chí vào ngày Lễ Tạ Ơn. Doanh số bán hàng của một số cửa hàng tiếp tục đến Thứ Hai (“Thứ Hai Điện Tử”) hoặc trong một tuần (“Tuần Lễ Điện Tử”).
“Black Friday” thường diễn ra vào Thứ Sáu thứ tư của tháng 11 trừ khi ngày 1 tháng 11 là Thứ Sáu, “Black Friday” thường là ngày mua sắm nhộn nhịp nhất trong năm ở Hoa Kỳ kể từ năm 2005.
Ngày Thứ Sáu Đen bắt đầu như thế nào?
Thuật ngữ “Thứ Sáu Đen” thực sự lần đầu tiên được liên kết với một cuộc khủng hoảng tài chính, chứ không phải chuyện mua sắm bán hàng.
Hai nhà tài phiệt “Wall Street” là Jim Fisk và Jay Gould, đã cùng nhau mua một lượng vàng đáng kể của Mỹ với hy vọng giá chung sẽ tăng vọt và họ có thể bán ra để thu lợi nhuận khổng lồ.
Vào Thứ Sáu ngày 24 tháng 9 năm 1869, mà sau này được gọi là “Thứ Sáu Đen”, thị trường vàng Hoa Kỳ sụp đổ và những việc làm của Fisk và Gould đã khiến các ông trùm “Wall Street” (Phố Wall) phá sản.
Trong sự sụp đổ của Phố Wall năm 1929, khi New York Stock Exchange mất 6,3% giá trị chỉ trong một ngày, tiếp theo là 12,8% và 11,8% vào những ngày tiếp theo, chúng được gọi là Thứ Sáu Đen, Thứ Hai Đen và Thứ Ba Đen.
Mãi đến những năm sau này, thời điểm sau ngày Lễ Tạ Ơn mới gắn liền với tên gọi “Thứ Sáu Đen”.
Lịch sử đằng sau Thứ Sáu Đen
Vậy tại sao lại chọn một cụm từ trước đây liên quan đến sự sụp đổ của thị trường chứng khoán để mô tả một ngày mua sắm bận rộn? Điều này được cho là bởi vì, khi các cửa hàng ở Mỹ ghi chép các chi tiết kế toán của họ bằng tay, họ ghi nhận lợi nhuận bằng màu đen và thua lỗ bằng màu đỏ.
Nhiều cửa hàng ở trong tình trạng “đỏ lửa” trong suốt cả năm nhưng sau đó họ lại “đen” vào ngày sau Lễ Tạ Ơn, khi người mua sắm mua một lượng hàng giảm giá đáng kể.
Một truyền thuyết dân gian không khả tín cho lắm cho rằng các chủ đồn điền miền Nam có thể mua nô lệ với giá hạ sau Lễ Tạ Ơn vào những năm 1800. Tuy nhiên, ít có khả năng thuật ngữ này bắt nguồn từ thời kỳ này vì các tuyên bố đã xuất hiện nhiều năm sau khi việc buôn bán nô lệ bị bãi bỏ ở Mỹ.
Ai là người đặt ra cái tên Thứ Sáu Đen?
Nếu như cụm từ Thứ Sáu Đen được các chủ cửa hàng sử dụng thì phải đến những năm 1950, nó mới bắt đầu được sử dụng rộng rãi hơn. Các sĩ quan cảnh sát ở Philadelphia dường như là những người chấp nhận sớm nhất. Một số lớn khách du lịch và người mua sắm sẽ đến thành phố vào ngày sau Lễ Tạ Ơn để chơi túc cầu (bóng đá) giữa Quân Đội – Hải Quân, tạo ra tình trạng hỗn loạn, kẹt xe và cơ hội mua sắm.
Các nhân viên cảnh sát không thể nghỉ ngày nào và thay vào đó phải làm việc theo ca dài, sử dụng thuật ngữ “Thứ Sáu Đen” một cách mỉa mai. Khi cái tên này lan rộng khắp Philadelphia, một số thương gia của thành phố không thích những ý nghĩa tiêu cực và đã cố gắng đổi tên nó thành “Thứ Sáu Lớn” nhưng không thành công.
Black Friday sau đó được biết đến trên báo in, sau khi một quảng cáo được đăng trên tạp chí The American Philatelist vào năm 1966. Đến cuối những năm 1980, thuật ngữ này đã được biết đến rộng rãi trên toàn quốc và các nhà bán lẻ đã sớm liên kết nó với doanh số bán hàng sau Lễ Tạ Ơn của họ.
Hôm nay, Black Friday là sự kiện mua sắm lớn nhất trong năm của Hoa Kỳ, khi nhiều cửa hàng giảm giá hàng loạt sản phẩm, nhằm tăng lợi nhuận và chính thức bắt đầu mùa lễ hội.
Hiện tượng bán hàng của Hoa Kỳ
Thứ Sáu Đen không phải là một ngày lễ chính thức ở Hoa Kỳ, nhưng California và một số tiểu bang khác coi “Ngày Sau Lễ Tạ Ơn” như một ngày lễ dành cho nhân viên chính quyền tiểu bang. Nó đôi khi được coi như thay cho một ngày lễ liên bang khác, chẳng hạn như Ngày Columbus.
Nhiều nhân viên công chức và trường học được nghỉ cả Lễ Tạ Ơn và Thứ Sáu sau đó. Cùng với những ngày cuối tuần thông thường tiếp theo, điều này làm cho ngày Thứ Sáu Đen kết thúc một tuần kéo dài bốn ngày, được cho là sẽ làm tăng số lượng người mua sắm tiềm năng.
Black Friday là ngày mua sắm vì nhiều lý do. Là ngày đầu tiên sau ngày lễ lớn cuối cùng trước Giáng sinh, nó đánh dấu sự bắt đầu không chính thức của mùa mua sắm Giáng sinh. Ngoài ra, nhiều người sử dụng lao động cho nhân viên của họ nghỉ ngày như một phần của kỳ nghỉ lễ Tạ Ơn vào cuối tuần. Để tận dụng lợi thế này, hầu như tất cả các nhà bán lẻ lớn nhỏ trong nước đều đưa ra nhiều hình thức bán hàng khác nhau, bao gồm cả những mặt hàng “chặn cửa” với số lượng hạn chế để lôi kéo lượng truy cập.
Trong nhiều năm, thông thường các nhà bán lẻ mở cửa lúc 6 giờ sáng, nhưng vào cuối những năm 2000, nhiều cửa hàng mở cửa lúc 4 giờ sáng. – 5 giờ sáng. Đầu những năm 2010 đã chứng kiến các nhà bán lẻ mở rộng hơn giờ bình thường để duy trì lợi thế hoặc đơn giản là để theo kịp đối thủ.
Năm 2010, Toys ‘R’ Us bắt đầu bán hàng vào Thứ Sáu Đen lúc 10 giờ tối. vào Lễ Tạ Ơn và nâng cao kỷ lục hơn nữa bằng cách tặng hộp bút chì màu Crayola và sách tô màu miễn phí trong thời gian nguồn cung cấp còn hạn sử dụng.
Các nhà bán lẻ khác, như Sears, Express, MK, Victoria’s Secret, Zumiez, Tillys, American Eagle Outfitters, Nike, Jordan, Puma, Aéropostale và Kmart, đã bắt đầu bán hàng vào Thứ Sáu Đen vào sáng sớm Lễ Tạ Ơn và bán hết hàng muộn nhất là 11 giờ đêm. Tối Thứ Sáu. Forever 21 đi theo hướng ngược lại, mở cửa vào giờ bình thường vào Thứ Sáu và bán hàng muộn đến tận 2 giờ sáng Thứ Bảy.
Năm 2011, một số nhà bán lẻ (bao gồm Target, Kohl’s, Macy’s, Best Buy và Bealls) lần đầu tiên mở cửa lúc nửa đêm.
Vào năm 2012, Walmart và một số nhà bán lẻ khác đã thông báo rằng họ sẽ mở hầu hết các cửa hàng của mình lúc 8 giờ tối vào dịp Lễ Tạ Ơn. Năm 2014, các cửa hàng như JCPenney, Best Buy và Radio Shack đã mở cửa lúc 6 giờ chiều. vào ngày Lễ Tạ Ơn trong khi các cửa hàng như Target, Walmart, Belk và Sears mở cửa lúc 7 giờ tối vào ngày Lễ Tạ Ơn.
Ba tiểu bang — Rhode Island, Maine và Massachusetts — cấm các siêu thị lớn, cửa hàng lớn và cửa hàng tạp hóa mở cửa vào ngày Lễ Tạ Ơn, nơi được coi là di sản của luật pháp. chủ đề của buổi điều trần công khai vào ngày 8 tháng 7 năm 2017
Trong lịch sử, thông thường doanh số bán hàng vào Thứ Sáu Đen sẽ kéo dài trong suốt cuối tuần tiếp theo. Tuy nhiên, thực tế này đã biến mất phần lớn trong những năm gần đây, có lẽ vì nỗ lực của các nhà bán lẻ nhằm tạo ra cảm giác cấp bách hơn.
Các phương tiện thông tin đại chúng thường đưa tin về hoạt động mua sắm Thứ Sáu Đen và tác động của chúng đối với thành công thương mại của mùa mua sắm Giáng Sinh, nhưng mối quan hệ giữa doanh số ngày Thứ Sáu Đen và doanh số bán lẻ trong cả mùa lễ hội khá yếu và thậm chí có thể tiêu cực.
Năm 2014, khối lượng chi tiêu vào Thứ Sáu Đen giảm lần đầu tiên kể từ cuộc suy thoái năm 2008. 50,9 tỷ US đô la đã được chi tiêu trong bốn ngày Thứ Sáu Đen cuối tuần, giảm 11% so với năm trước.
Tuy nhiên, nền kinh tế Hoa Kỳ không suy thoái. Lễ hội Giáng Sinh đã được coi là một yếu tố làm giảm tầm quan trọng của Thứ Sáu Đen, vì nhiều nhà bán lẻ hiện đã mở rộng các chương trình khuyến mãi của họ trong cả tháng 11 và tháng 12 thay vì tập trung vào một ngày mua sắm duy nhất hoặc cuối tuần.
Vào ngày 23 tháng 4 năm 2014, “Black Friday” đã tham gia danh sách ngày càng tăng các miền cấp cao nhất của ICANN (chẳng hạn như—traditionally—.com, .net và .org).
Vào năm 2015, Neil Stern của McMillan Doolittle cho biết, “Thứ Sáu Đen đang nhanh chóng mất đi ý nghĩa trên nhiều phương diện”, bởi vì nhiều cửa hàng mở cửa vào Lễ Tạ Ơn, và rất nhiều đợt bán hàng thậm chí còn sớm hơn thế. Mua sắm trực tuyến cũng làm cho ngày này ít quan trọng hơn. Một cuộc thăm dò của Gallup vào năm 2012 đã chỉ ra rằng chỉ có 18% người Mỹ trưởng thành có kế hoạch mua sắm trong ngày Thứ Sáu Đen.
Bán hàng vào tháng 11 đã phổ biến ở Mỹ từ rất lâu trước khi thuật ngữ Thứ Sáu Đen bắt đầu phổ biến với công chúng. Cửa hàng Macy’s đã khởi động cuộc diễn hành Ngày Lễ Tạ Ơn nổi tiếng ở New York vào năm 1924, khuyến khích mua sắm trong thành phố vào ngày hôm sau.
Mối liên kết trở nên vững chắc đến nỗi, khi các nhà bán lẻ gặp khó khăn trong cuộc Đại Suy Thoái, Tổng Thống Franklin D Roosevelt đã quyết định dời ngày Lễ Tạ Ơn sớm hơn bình thường một tuần vào năm 1939, với hy vọng rằng doanh số bán hàng sẽ thúc đẩy nền kinh tế Mỹ. Một số gọi động thái này là “Franksgiving”.
Mua sắm sau Lễ Tạ Ơn thậm chí còn trở nên phổ biến hơn vào những năm 1970 và 1980, với các cửa hàng thu hút rất đông khách.
Ngày nay, hàng triệu người Mỹ truy cập các cửa hàng và trang web tìm kiếm, để tìm kiếm các giao dịch tốt nhất; các nhà bán lẻ thường tiếp tục bán hàng của họ trong suốt cuối tuần, kết thúc với các ưu đãi chỉ online vào Thứ Hai Điện Tử.
Theo một báo cáo của Adobe Analytics, người tiêu dùng Mỹ đã chi 9,03 tỷ US đô la trực tuyến vào Thứ Sáu Đen năm 2020, với Hot Wheels, Super Mario 3D All-Stars và xếp hạng Animal Crossing là ba sản phẩm bán chạy nhất.
“Thứ Sáu Đen” trên khắp thế giới
Cùng với Anh và Mỹ, khái niệm bán hàng “Thứ Sáu Đen” đã xuất hiện ở các quốc gia khác trên toàn cầu bao gồm Brazil, Ấn Độ, Pháp, Na Uy, Romania và Đức.
Ở Mexico, họ gọi phiên bản Black Friday của họ là “El Buen Fin”, có nghĩa là “kết thúc tốt đẹp” trong khi ở Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, các cửa hàng giảm giá trong ngày mà họ gọi là “White Friday”.
Ở Trung Quốc, họ kỷ niệm ngày lễ mua sắm của riêng mình, Ngày Độc Thân, vào ngày 11 tháng 11. Ban đầu là một lễ kỷ niệm “Chống Lễ Tình Nhân” dành cho những người độc thân trong những năm 1990, ngày sau đó đã trở thành sự kiện mua sắm 24 giờ lớn nhất thế giới, sau khi Alibaba phát hiện ra một cơ hội thương mại trở lại vào năm 2009 và tung ra các giao dịch “Double 11”.
Tháng Mười Một Đen có phải là Thứ Sáu Đen mới không?
Black Friday đã trở thành một thời điểm quan trọng đối với nhiều nhà bán lẻ khi họ hy vọng việc giảm giá sẽ thúc đẩy lợi nhuận của họ.
Tuy nhiên, sự gia tăng nhu cầu của người tiêu dùng và sự cạnh tranh giữa các nhà bán lẻ đã dẫn đến lượng khách truy cập vào các trang bán lẻ trực tuyến (online) quá tải và sự hỗn loạn tại các cửa hàng trên đường phố.
Để giúp cải thiện quy trình bán hàng và giao hàng trực tuyến, đối phó với sự cạnh tranh và thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, các nhà bán lẻ hiện đang chọn chạy bán hàng của họ trong một khoảng thời gian dài, thay vì 24 giờ truyền thống.
Trong những năm gần đây, một số chương trình khuyến mãi và ưu đãi đã bắt đầu trong những ngày tính đến Thứ Sáu Đen, một động thái được mệnh danh là “Ngày Thứ Sáu Đen”.
Một số nhà bán lẻ trực tuyến thậm chí còn được biết là bắt đầu bán hàng sớm nhất là vào đầu tháng 11, tiếp tục kéo dài đến cuối tuần Thứ Sáu Đen và kết thúc vào Thứ Hai Điện Tử. Các nhà bán lẻ sẽ tiếp tục xu hướng này vào năm 2021, đặc biệt là khi doanh số bán hàng trực tuyến tăng mạnh trong những ngày dẫn đến Thứ Sáu Đen năm ngoái./ (Brian Vu)