Hôm nay, Thứ Sáu 13 Tháng 3 năm 2020, Thống Donald Trump vừa tuyên bố Tình Trạng Khẩn Cấp Quốc Gia (state emergency) trước các phóng viên báo chí tại Vườn Hồng, Tòa Bạch Ốc về đại dịch toàn cầu coronavirus. Một biện pháp để chặn đứng sự bùng phát lây lan trên toàn quốc, và làm dịu đi tình trạng chao đảo về kinh tế. “Tôi chính thức tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Hai chữ rất to lớn” Tổng Thống nói.
Việc này để cho chính phú có thể tháo khoán ra một số tiền lên đến $50 tỷ USD nhằm cứu trợ các tiểu bang và các vùng đô thị bị đại dịch này tác hại, và thúc giục các tiểu bang mở ra những trung tâm hoạt động khẩn cấp (emergency operation centers), và các bệnh viện mở ra các chương trình sẵn sàng khẩn cấp (emergency preparedness plans) một khi coronavirus bùng phát tại địa phương và số lượng bệnh nhân bất ngờ tăng vọt, và để bỏ đi các nguyên tắc và luật cũ không hạn chế số ngày phải ở trong bệnh viện. Tuy nhiên không phải bất cứ người Mỹ nào cũng phải thử. Điều đó không cần thiết.
Được hỏi tình trạng khẩn cấp này sẽ kéo dài bao lâu, Tổng Thống nói hy vọng không lâu, nhưng sẽ hiệu lực đến khi còn cần thiết. Hiện nay đã có 5 triệu bộ thử về virus này. Tổng Thống nói: “phải bảo đảm rằng những người cần được thử về COVID-19 phải được thử nghiệm”. Ông cũng nói dự luật cứu trợ đang được thông qua tại Quốc Hội (qua bà Nancy Pelosi tuyên bố trước đó 1 giờ) là còn quá ít.
Liên quan đến tuyên bố về tình trạng khẩn cấp quốc gia, TT Trump loan báo thêm “hai việc làm khẩn cấp khác”- đó là tạm hủy bỏ lãi suất trên số tiền sinh viên vay nợ chính phủ liên bang cho tới khi có lệnh mới.
Thứ nhì, ông đã ra lệnh cho Bộ Trưởng năng Lượng để mua trữ, với giá phải chăng, một số lượng dầu thô cho dự trữ chiến lược, cũng nhằm nâng giá dầu lên.
Theo thông tín viên Josh Wingrove và Justin Sink/Bloomberg có mặt tại Washington, Tổng Thống nói: “trong tám tuần lễ nữa sẽ là gay go”, “dịch bệnh có thể tồi tệ hơn nữa.”
Trong khi Tổng Thống loan báo tin này, thị trường chứng khoán đã nhích lên cao với S&P tăng lên được 9%, sau một ngày thật tệ hại kể từ năm 1987 đến nay.
Cũng trong ngày Thứ Sáu, cơ quan WHO tuyên bố Châu Âu hiện nay là trung tâm điểm (epicenter) mỗi ngày có nhiều người bị lây nhiễm nhất, còn nhiều hơn China thời gian đầu mới bùng phát
Ngoài ra cũng trong ngày hôm nay Thứ Sáu, bà Nancy Pelosi, Chủ Tịch Quốc Hội và Bộ Trưởng Tài Chính Mnuchin cũng đang họp bàn để thông qua dự luật cứu trợ về đại dịch toàn cầu coronavirus đang tấn công Hoa Kỳ. Mục đích nhằm cứu trợ các tiểu bang đang có người lây nhiểm, để cho mọi người cần thử nghiệm sẽ được thử nghiệm, kể cả những người không có bảo hiểm, người bị lây nhiễm sẽ được hai tuần lễ nghỉ bệnh có lương, và chương trình trợ giúp thực phẩm cho người nghèo.
Để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan, tất cả các cuộc vui chơi, tổ chức công cộng đã được hủy bỏ. Các trung tâm giải trí như Disneyland, Disneyworld sẽ đóng cửa kể từ ngày mai Thứ Tư cho đến khi có lệnh mới. Nhiều trường học tại tiểu bang California, giống như tại nhiều nước trên thế giới, đã có lệnh đóng cửa trong một thời gian. Công ty Twitter đã cho nhân viên có thể làm việc tại nhà. Tunisie đã hủy bỏ các cuộc lễ công cộng tại các đền đài. Bảo tàng viện Louvres, năm 2019 đã có 9.6 triệu du khách đến thăm đã đóng cửa kể từ 17:00 giờ GMT ngày hôm nay Thứ Sáu, và Thủ Tướng chính phủ Edourd Philippe ra lệnh cấm tụ tập trên 100 người nơi công cộng trên đất Pháp. Quốc Hội Canada cũng đóng cửa cho đến 20 tháng 4.
Cập nhật cho đến ngày 13/3/2020, trên thế giới đã có 5 ngàn người chết, 132 ngàn bị lây nhiễm, và có 68 ngàn ca đã được chữa khỏi, Châu Phi đã có thêm 18 nước có người bị nhiễm coronavirus. Tại Hoa Kỳ, tổng số tử vong là 41, và 1,678 bị lây nhiễm – theo John Hopkins Hospital. Nước Ý bị nặng nhất, kỷ lục tại Châu Âu, trong 24 giờ qua đã có thêm 250 người chết nâng tổng số tử vong lên 1,266 người, và chỉ trong một ngày đã có thêm 2,547 người mới bị lây nhiễm.
Một số tin bước đầu lạc quan: Công ty Apple đã cho mở lại hết 42 chi nhánh của họ tại China, sau hơn một tháng đóng cửa. Nhật Bản vẫn tiếp tục tổ chức Thế Vận Hội Mùa Hè vào Tháng 7 như dự trù, sau khi Tổng Thống Trump khuyến cáo nên dời lại.
Cơ quan CDC, trung tâm ngăn ngừa phòng dịch bệnh đã ra nhiều thông báo khuyến cáo dân chúng tránh xa nơi đông người, virus lây lan nhiều nhất qua đường hô hấp và qua hai bàn tay, cho nên cần luôn rửa tay thật sạch, phải rửa tay 20 giây mới hoàn toàn khử trùng, đeo khâu trang ở những nơi đang có dịch bệnh, ngoài ra việc đeo khẩu trang là chưa cần thiết.
Theo một số bình luận phân tích gia, biện pháp công bố “National Emergency” của Tổng Thống Trump nhằm ngăn chặn không để dịch bệnh bùng phát (outburst) như ở Hoa Lục hay tại Ý, hay Iran – dù số tử vong tại Mỹ cho đến nay là 41, thấp hơn rất nhiều so với Ý chỉ một ngày qua đã có thêm 250 người chết. Bởi thế, chúng ta vẫn cảnh giác với căn bệnh thời đại này, nhưng không nên quá hoảng hốt (panic) mua quá nhiều hàng tích trữ, có thể gây thêm sự xáo trộng tại địa phương chúng ta cư ngụ. Hoa Kỳ là một quốc gia của dân, vì dân và do dân, biết quý trọng sự an lạc của dân chúng – hoàn toàn khác biệt với Trung Cộng, nơi tính mạng và nguyện vọng của người dân không được tôn trọng.
Phạm Gia Đại (Tin Tổng Hợp)