Trong bài Tựa tập thơ Lời Viết Hai Tay, Ainsi parlait le poète, Cung Trầm Tưởng viết:
“Đời tù là phi lý của phi lý. Để đương đầu với nghịch cảnh sàm sỡ, trớ trêu dị hợm, để không bị kéo xuống tầm tất yếu, ngã vào hư vô, để không tự tử, người thơ tù phải học làm con vật siêu hình, đào tìm ý nghĩa sâu thẳm nhất, cơ bản nhất, cụ thể nhất của sự việc trần gian.
Thơ là một đam mê, một lao về, một rượt đuổi khôn nguôi những cánh chim hồng khó bắt, những câu hỏi xanh lớn hơn bất cứ trả lời nào.”// Những lời trên đây có thể xem như một tuyên ngôn của Cung Trầm Tưởng về thơ và tù. Sau đây Cung Trầm Tưởng nói chuyện về cái phi lý của phi lý đã gầy dựng nên thơ.
Cung Trầm Tưởng và những vần thơ Tù – Thụy Khuê
* *
Nói đến hành trình thơ Cung Trầm Tưởng, ta không thể không nói đến thơ tù Cung Trầm Tưởng. Những vần thơ tù của ông không chỉ là những nốt trầm uất nghẹn thân phận tù đày, mà còn là những cung bật khảng khái tung cánh tự do, giúp ông và bạn tù tồn tại qua các trại tù khắp ba miền đất nước.
Sau đây là hồi ức về những vần thơ tù Cung Trầm Tưởng của cựu Trung tá Bắc Đẩu Võ Ý, Phi đoàn trưởng Phi đoàn 118, bạn Không quân và là bạn tù của nhà thơ.
Những Vần Thơ Tù Cung Trầm Tưởng (Võ Ý)