TT Trump công du vùng Vịnh (Hình: Internet)

Ngày thứ Ba 13/05, tổng thống Trump bắt đầu chuyến công du vùng Vịnh, vùng khói lửa ngút trời, tưởng ông đến đó trong tư thế Tổng Thống một siêu cường để giải quyết đem lại Hoà Bình. Khi đi ông chỉ nói sơ về dự định làm kinh doanh với các nước sản xuất dầu hoả, ông giữ im lặng không tuyên bố chuyện gì, điều này khác với thói thường với tính tình “ruột để ngoài da” của ông Trump.

Tổng Thống Hoa Kỳ đã làm gì tại Trung Đông?

Các tổng thống Hoa Kỳ từ trước đến nay bất kể thuộc đảng Cộng Hoà hay Dân Chủ khi công du ngoại quốc với tầm nhìn to lớn của vai trò Hoa Kỳ là nhà lãnh đạo tối cao của quốc tế. Từ Thế chiến II, Washington đã tự coi mình là ngọn hải đăng của tự do, là người trọng tài đáng tin cậy trong một thế giới đầy biến động và nguy hiểm, nên những chuyến công du củ Tổng Thống Hoa Kỳ thường mang ý nghĩa đặc biệt.

TT Trump kết thúc chuyến công du vùng Vịnh tới Saudi Arabia (Ả Rập Xê Út), Qatar và United Arab Emirates (Ả Rập Thống Nhất) hình như trong sứ mệnh nói trên. Trong buổi nói chuyện vào chiều thứ Năm (5/15) tại căn cứ Không Quân Al-Udeid ở Qatar, ông đã bày tỏ sự lạc quan về việc kiềm chế chương trình nguyên tử của Iran. Ông cũng tuyên bố muốn biến Gaza thành một “khu vực tự do” cũng như thay đổi chính sách với chính quyền mới ở Syria. Và ông đã tuyên bố có thể ông sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ để gặp Putin (nếu Putin tới đó) nhằm bảo đảm lệnh ngừng bắn giữa Ukraine – Nga.

Tổng Thống Trump đến Trung Đông làm việc nhiều hơn sự im lặng khi ra đi: Với Iran thì ông cho rằng “Iran sẽ không tạo ra bất kỳ bụi nguyên tử nào ở nữa”, “Chúng tôi phản đối rất mạnh mẽ. Thành thật mà nói, tôi muốn Iran trở thành một quốc gia vĩ đại, nhưng họ không thể có vũ khí nguyên tử. Đó là điều duy nhất duy nhất”.

Trước khi rời Trung Đông, United Arab Emirates (UAE) đã cam kết đầu tư 1.4 nghìn tỷ đô la vào Hoa Kỳ trong 10 năm đối với các lĩnh vực gồm năng lượng, AI để tăng cường mối quan hệ có đi có lại.

Tại Trung Đông bằng lời cam kết của cường quốc dầu mỏ Abu Dhabi – thủ đô và tiểu vương quốc giàu có nhất của UAE – ho sẽ tăng giá trị đầu tư năng lượng tại Hoa Kỳ lên 440 tỷ đô la trong thập niên tới.

Chuyến công du của ông Trump cũng có cuộc gặp gỡ với nhà lãnh đạo lâm thời mới của Syria Mohammed al-Bashir và TT Trump đã quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Syria theo yêu cầu của Ả Rập Xê Út, đó là một sự thay đổi lớn trong chính sách của Hoa Kỳ. Trước đây Mỹ từng treo giải thưởng 10 triệu USD cho những ai cung cấp tin tức hoặc giết chết Mohammed al-Bashir nay biến thù thành bạn.

Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Syria đã mở đường cho một thỏa thuận được công bố vào thứ Sáu giữa chính phủ Syria và DP World có trụ sở tại Dubai, hãng thông tấn nhà nước Syria SANA đã đưa tin vào thứ Sáu rằng Hai bên Hoa kỳ và Syria đã ký một biên bản ghi nhớ trị giá 800 triệu USD để phát triển hải cảng Tartous của Syria, một căn cứ quân sự chiến lược ở bên bờ Địa Trung Hải mà Nga đã từng chiếm đóng.

Ông Trump hé lộ thay đổi học thuyết chính trị

Tổng thống Donald Trump đã hé lộ thêm một học thuyết chính sách đối ngoại mới: cố gắng chấm dứt nhiều cuộc xung đột trên toàn cầu trong khi cam kết không rút lui hoàn toàn khỏi thế giới, điều này đi ngược lại với chủ trương ban đầu “American First” chỉ chăm lo cho nước Mỹ giàu mạnh trở lại.

Tại căn cứ Không Quân Al-Udeid ở Qatar: Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ sự lạc quan mới vào thứ Năm về việc kiềm chế chương trình nguyên tử của Iran. Ông cũng tuyên bố rằng ông muốn biến Gaza thành một “khu vực tự do” cũng như thay đổi đường lối với chính quyền mới ở Syria. Rõ ràng là nhưng lời tuyên bố của ông hoàn toàn liên hệ đến quốc tế, không còn khép kín cho nước Mỹ.

Rõ ràng chuyến thăm Trung Đông của Trump đã hé lộ một học thuyết về chính sách đối ngoại mới có chút mâu thuẫn với lúc ban đầu. Từ lâu Ông Trump đã có ngoại giao hạn chế đối với việc xử dụng sức mạnh quân sự và phàn nàn về Mỹ chi phí quân đội Hoa Kỳ trên khắp thế giới. Bây giờ, theo ông như vậy Washington đang cố gắng chấm dứt nhiều cuộc xung đột trên toàn cầu trong khi vẫn cam kết không rút lui hoàn toàn khỏi các địa điểm quan trọng trên thế giới.

Ông nói: “Tôi có thể giải quyết mọi vấn đề trên thế giới”, có thể ngăn chặn xung đột giữa Ấn Độ và Pakistan. “Là tổng thống, ưu tiên của tôi là chấm dứt xung đột chứ không phải là bắt đầu xung đột”, ông nói. “Nhưng tôi sẽ không bao giờ ngần ngại xử dụng sức mạnh của Hoa Kỳ nếu cần thiết”.

Nhưng Tổng Thống Trump luôn chọn con đường riêng của mình về chính sách đối ngoại, chuyến công du Trung Đông tuần này cũng không ngoại lệ. Ông rời Washington vào thứ Ba không tuyên bố tầm nhìn ngoại giao bao quát cho công du, ngoài các thỏa thuận về kinh doanh.

Sự im lặng trái với đặc tính của TT Donald Trump, trong ông chứa không những chứa chất các thỏa thuận mà ông còn vạch ra tầm nhìn lớn. Và ông đã áp dụng cách tiếp cận của ông như một nhà điều hành doanh nghiệp, kể cả đối với những vấn đề không phải trong lãnh vực kinh doanh mà nó thuộc về gai góc của chính sách đối ngoại, bao gồm những thách thức dai dẳng từ lâu ở Iran, Israel, chiến tranh Ukraine-Nga.

Chúc mừng Tổng Thống Hao Kỳ đã đem đến những quyển lợi đầu tư cho người dân Hoa Kỳ trong thập niên tới và cũng không quên nhiệm vụ của một siêu cường đi tìm thái bình cho nhân loại.

 https://vietquoc.org